در ابتدا باید بیان کنیم که کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ، ناوگان ملی کشور عزیزمان ایران می باشد و وظیفه ی همه ما این است که بازرگانان و تولیدکنندگان را ترغیب به استفاده از این ناوگان ملی نماییم. هرگز نباید فراموش کرد که چندین سال قبل زمانیکه در اوج تحریم ها، خطوط کشتیرانی خارجی به یکباره اقدام به قطع سرویس حمل و نقل دریایی به بنادر جنوبی ایران نمودند، این کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران بود که تولیدکنندگان و بازرگانان را یاری نمود و به هرسختی که بود تمامی کانتینرها را به ایران حمل نمود.
اما امروزه شاهد این موضوع هستیم که نرخ رزرو کانتینرهای کشتیرانی جمهوری اسلامی در ایران بسیار کمتر از نرخ رزرو کانتینرهای این کشتیرانی در چین است. این تفاوت نرخ کرایه حمل دریایی مقدار کمی نیست بلکه برای هر کانتینر ۲۰ فوت و ۴۰ فوت به ترتیب حدود ۶۰۰ و ۱۰۰۰ دلار تفاوت رزرو کانتینر در ایران و چین است . به این معنا که اگر شما کانتینر خود را در ایران رزرو نمایید برای هر کانتینر ۲۰ فوت معمولی حدود ۶۰۰ دلار و برای هر کانتینر ۴۰ فوت های کیوب حدود ۱۰۰۰ دلار کمتر پرداخت می کنید.
اما دلیل تفاوت قیمت نرخ کرایه حمل دریایی چیست؟
درست است که شما در صورت رزرو کانتینر خط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران یا همان هوپاد دریا در ایران مبلغ کمتری پرداخت می نمایید اما قطعا زمانیکه از اپراتور مربوطه زمان حدودی حرکت کشتی و همچنین زمان دریافت کانتینر خالی را می پرسید با این جواب مواجه می شوید :
” برای دریافت کانتینر حداقل ۳ هفته می بایست در صف انتظار دریافت کانتینر باشید.”
نسبت به این پاسخ می توان این چنین برداشت کرد که تولیدکنندگان و بازرگانان حداقل ۳ هفته می بایست در صف کانتینر باشند و بعد از سپری کردن حداقل ۳ هفته قطعا در نوبت بارگیری کانتینر بر روی کشتی قرار می گیرند.اگر ما بندر تایچنگ را به عنوان بندر مبداء بارگیری و بندر شهید رجائی را به عنوان بندر تخلیه در نظر بگیریم ، با یک حساب سرانگشتی مدت زمان حدودی حمل یک کانتینر با احتساب مدت قرارگیری در صف دریافت کانتینر از این بندر تا بندر شهید رجائی چیزی بین ۴۰ تا ۴۵ روز می باشد. اما چنانچه شما مبلغ بیشتری بابت کرایه حمل کانتینر کشتیرانی جمهوری اسلامی در چین پرداخت نمائید چیزی بین ۲۲ تا ۲۴ روز زمان می برد تا کانتینر شما از بندر تایچنگ به بندر شهید رجائی برسد و نسبت به اولین تاریخ حرکت کشتی ، کانتینر خود را دریافت و بدون قرارگیری در صف دریافت کانتینر ، در سریعترین زمان کانتینر خود را حمل می نمائید.
این دوگانگی در نرخ کرایه حمل کانتینر خط ایرانی باعث سردرگمی بسیاری از تجّار و تولیدکنندگان گردیده است ، از یک طرف پرداخت مبلغ بیشتر باعث افزایش بهای تمام شده کالا می شود و از طرف دیگر با پرداخت کرایه حمل بیشتر در کشور چین خیلی سریعتر کانتینر خود را حمل می کنند و در نتیجه بعضاً تحت فشار فروشنده ها مبنی بر پر بودن انبارها قرار نمی گیرند.
نباید از این موضوع غافل شد که نرخ کرایه حمل دریایی خطوط کشتیرانی خارجی برابر با نرخ کرایه حمل دریایی خط کشتیرانی ایرانی در چین می باشد و بدون قرارگیری در صف انتطار دریافت کانتینر، کانتینر های خالی را به مشتریان تحویل می دهند. شاید یکی از دلایل حمل کانتینرها با خطوط کشتیرانی خارجی توسط تجّار و تولیدکنندگان همین دوگانگی نرخ های کرایه حمل خط ایرانی باشد.
در پایان امیدواریم که کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با افزایش ظرفیت ناوگان خود به عنوان ناوگان ملّی کشور عزیزمان ایران ، همانند گذشته تولیدکنندگانی که نیاز مبرم به کالای خود دارند و در صورت عدم دریافت به موقع کالا با توقف خط تولید مواجه می شوند و قطعا سبب ضرر و زیان های زیاد و در نتیجه افزایش قیمت تمام شده کالا و مواجه مصرف کننده با کمبود کالای تولیدی می گردد را حمایت نماید.
حمل دریایی (Shipping) چیست؟
حمل دریایی (Shipping) به معنای انتقال کالاها و بارها از یک مکان به مقصد دیگر با استفاده از دریا است. این روش حمل و نقل از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین روش‌های حمل و نقل جهان است و برای انتقال بارهای سنگین، حجیم و بزرگ بهره‌برداری می‌شود.
حمل دریایی شامل استفاده از کشتی‌ها، ناوگان حمل و نقل دریایی و زیرساخت‌های مرتبط مانند بنادر، دکه‌ها و تجهیزات حمل و نقل است. این روش حمل و نقل برای انتقال کالاها در سطح ملی و بین‌المللی استفاده می‌شود و نقش مهمی در تجارت جهانی و توسعه اقتصادی دارد.
حمل دریایی به دلیل هزینه‌های نسبتاً پایین، ظرفیت بالا، قابلیت حمل بارهای سنگین و حجیم، امنیت نسبی و پوشش جغرافیایی گسترده، انتخاب اول بسیاری از شرکت‌ها و تجار است. همچنین، حمل دریایی برای کاهش آلودگی محیط زیست نسبت به روش‌های حمل و نقل دیگر نیز مورد توجه قرار گرفته است.
شیوه های مختلف حمل و نقل دریایی
حمل و نقل دریایی بنابر کاربرد به شیوه های مختلفی صورت می گیرد. برخی از مهمترین روش های حمل دریایی عبارتند از:
۱. حمل و نقل کانتینری (Container Shipping): در این روش، کالاها درون کانتینرهای استاندارد قرار می‌گیرند و با استفاده از کشتی‌های کانتینربری به مقصد انتقال می‌یابند. این روش بسیار محبوب است زیرا کانتینرها قابلیت حمل بارهای مختلف را دارند و امکان حمل و نقل چندین کانتینر با استفاده از یک کشتی وجود دارد.
۲. حمل و نقل بالک (Bulk Shipping): در این روش، کالاها به صورت بالکی (بدون استفاده از کانتینر) حمل می‌شوند. این روش بیشتر برای حمل و نقل مواد معدنی، محصولات کشاورزی و مواد غذایی استفاده می‌شود. مثال‌هایی از بارهای بالکی شامل غلات، ذرت، نفت خام و مواد شیمیایی است.
۳. حمل و نقل رورو (Ro-Ro Shipping): در این روش، کالاها با استفاده از کشتی‌های Ro-Ro (Roll-on/Roll-off) حمل می‌شوند. در این حالت، وسایل نقلیه مانند خودروها، کامیون‌ها و وانت‌ها می‌توانند به راحتی وارد کشتی شده و در مقصد خارج شوند. این روش بیشتر برای حمل و نقل وسایل نقلیه استفاده می‌شود.
۴. حمل و نقل مایعات (Liquid Shipping): در این روش، مواد مایع مانند نفت، گاز طبیعی مایع، شیمیایی‌ها و آب‌های معدنی به صورت مایع درون تانکرها حمل می‌شوند. تانکرها مجهز به سیستم‌های خاصی هستند که امکان حمل و نقل مایعات را فراهم می‌کنند.
این تنها چند نمونه از روش‌های حمل و نقل دریایی هستند و بسته به نوع کالا و نیازهای حمل و نقل، روش‌های دیگری نیز وجود دارد.
مزایای حمل و نقل دریایی
حمل و نقل دریایی دارای مزایای بسیاری است که عبارتند از:
۱. ظرفیت بالا: حمل و نقل دریایی به دلیل ظرفیت بالای کشتی‌ها، امکان حمل بارهای بزرگ و حجیم را فراهم می‌کند. این امر به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا بارهای سنگین و حجیم را به صورت یکجا حمل کنند و هزینه‌های حمل و نقل را کاهش دهند.
۲. هزینه‌های نسبتاً پایین: حمل و نقل دریایی به طور کلی هزینه‌های کمتری نسبت به روش‌های حمل و نقل دیگر دارد. این به دلیل این است که کشتی‌ها می‌توانند بارهای بزرگ را در یک سفر حمل کنند و هزینه‌های سوخت را کاهش دهند.
۳. پوشش جغرافیایی گسترده: حمل و نقل دریایی به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا به صورت مستقیم به بنادر و مقاصد مختلف در سراسر جهان دسترسی داشته باشند. این پوشش جغرافیایی گسترده به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا به بازارهای جدید و پتانسیل بالا دسترسی پیدا کنند و تجارت بین‌المللی را گسترش دهند.
۴. امنیت نسبی: حمل و نقل دریایی به دلیل کنترل سخت‌تر و امنیت نسبی‌تر در مقابل سرقت و حمله‌ها نسبت به روش‌های حمل و نقل دیگر، امنیت بیشتری را فراهم می‌کند. همچنین، در صورت وقوع حوادث مانند طوفان‌ها، کشتی‌ها می‌توانند به سرعت به بنادر امن پناه ببرند.
۵. کاهش آلودگی محیط زیست: حمل و نقل دریایی به طور کلی کمترین آلودگی محیط زیست را نسبت به روش‌های حمل و نقل دیگر دارد. کشتی‌ها از نظر مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه‌ای بهینه‌تر هستند و برای حفظ محیط زیست بسیار مهم هستند.
به طور کلی، حمل و نقل دریایی به دلیل ظرفیت بالا، هزینه‌های کمتر، پوشش جغرافیایی گسترده، امنیت نسبی و کاهش آلودگی محیط زیست، انتخاب اول بسیاری از شرکت‌ها و تجار است.
صنعت دریایی (Maritime) چیست؟
صنعت دریایی (Maritime Industry) به مجموعه فعالیت‌ها و عملیات مرتبط با حمل و نقل دریایی، تجارت دریایی و فعالیت‌های دریایی در سراسر جهان اطلاق می‌شود. این صنعت شامل تمامی فعالیت‌های مرتبط با دریانوردی، حمل و نقل دریایی، بنادر، خدمات دریایی، تجارت بین‌المللی و صنایع مرتبط مانند ساخت و تعمیر کشتی‌ها، تأمین نیروی انسانی دریایی و خدمات لجستیک است.
صنعت دریایی نقش مهمی در تجارت جهانی و اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. این صنعت برای حمل و نقل بین‌المللی کالاها، نفت، گاز طبیعی و مسافران استفاده می‌شود. همچنین، صنعت دریایی به عنوان یکی از منابع اصلی درآمد و اشتغال در بسیاری از کشورها عمل می‌کند.
عوامل مهم در صنعت دریایی شامل کشتی‌سازی، حمل و نقل کانتینری، حمل و نقل بالک، حمل و نقل مایعات، خدمات بندری، خدمات لجستیک، بیمه دریایی، تجارت بین‌المللی و قوانین و مقررات مرتبط با حمل و نقل دریایی است.
صنعت دریایی نقش مهمی در تجارت جهانی، توسعه اقتصادی و تبادل فرهنگی بین کشورها دارد. همچنین، این صنعت نیز تحت تأثیر تغییرات اقتصادی، سیاسی و محیطی قرار دارد و تلاش‌هایی برای بهبود امنیت دریایی، کاهش آلودگی محیط زیست و افزایش کارآیی در حمل و نقل دریایی در حال انجام است.
صنعت دریایی برای هر کشور از جنبه‌های مختلفی اهمیت دارد، از جمله:
۱. عامل قدرت: صنعت دریایی به عنوان یک عامل قدرت نظامی برای کشورها بسیار مهم است. تجهیزات و تسهیلات جنگی دریایی، از جمله کشتی‌های جنگی، زیردریایی‌ها، هواپیمابرهای جنگی و سایر تجهیزات نظامی دریایی، نقش مهمی در توانایی دفاعی و حفاظت از کشورها در برابر تهدیدهای دریایی ایفا می‌کنند.
۲. عامل حفاظت و تامین: صنعت دریایی نقش مهمی در حفاظت و تامین کشورها دارد. پایگاه‌ها و تسهیلات ساحلی، سیستم‌های دفاعی و تامینی، امکان ارائه خدمات به نیروهای نظامی و تجهیزات نظامی دریایی را فراهم می‌کنند. این عوامل به کشورها کمک می‌کنند تا منابع دریایی خود را حفاظت کرده و تامین امنیت دریایی را برای تجارت و توسعه اقتصادی فراهم کنند.
۳. عامل پشتیبانی: صنعت دریایی نقش مهمی در پشتیبانی از تجارت و توسعه اقتصادی کشورها دارد. ناوگان تجارتی، از جمله کشتی‌ها و کانتینرها، امکان حمل و نقل بارها و کالاها را در سطح ملی و بین‌المللی فراهم می‌کنند
اطلاعات و مدارک لازم برای حمل بار دریایی
- بندرگاه مقصد به عنوان محل خروج بار از کشتی حامل
- نوع حمل و نقل دریایی (برای مثال فول بار FCL یا خرده بار LCL)
- تعداد کانتینر و همچنین ابعاد کانتینر
- تعداد کارتن ها و یا پالتهای در کانتینر (همچنین ذکر شود که پالت ها و بار قابل بارچینی است یا خیر)
- حجم و وزن هر بسته بندی یا پالت
- نوع بار و کد تعرفه
سازمان های پیونددار با صنایع دریایی در ایران در گروه های زیر جای می گیرند:
- انجمن های دریایی ایران
- شرکت های مشاوره و مهندسی دریایی
- پژوهشگاه های دریایی ایران
- شیلات
- بنگاه های رده بندی و بازرسی دریایی ایران
- بندرها و مناطق ویژه اقتصادی دریایی
- سازمان ها، نهادها و ارگان های ایران
- شرکت های ترابری و خدمات بازرگانی ایران
- شرکت های نفتی دریایی ایران
- مراکز صنعتی دریایی ایران
