بیمه حمل و نقل دریایی چیست؟
بیمه حمل و نقل دریایی کالاها نوعی از بیمه است که مربوط به حمل و نقل کالاها و مسافران با استفاده از کشتی و یا سایر وسایل دریایی میشود. این بیمه موارد مختلفی را در بر میگیرد از جمله بیمه کالا، بیمه نقلالعفش، بیمه مسافران و بیمه شخص ثالث. بیمه حمل و نقل دریایی کالا به عنوان یکی از ابزارهای مدیریت ریسک در تجارت جهانی اهمیت زیادی دارد و به شما کمک میکند تا خطرات مربوط به حمل و نقل دریایی کالاهای خود را به حداقل برسانید. بیمه دریایی حمل و نقل کالا به صورت کامل کلیه کالاهای شما را تحت پوشش قرار میدهد و اگر در حین حمل و نقل دریایی کالا آسیبی به کالاهای شما وارد شود بیمه خسارت وارد شده را جبران میکند. ی از بیمهگران بیمه حمل و نقل دریایی را با بیمه حوادث دریایی ترکیب میکند و پوشش کاملی برای صادرات و واردات در اختیار شما قرار میدهد.
بیمه حمل و نقل دریایی کالاها برای اغلب بازرگانان و شرکتهای تجاری مسئله بسیار مهم و ضروری به شمار میرود به همین دلیل بهترین شرکت بیمه دریایی برای بیمه کالاهای شما باید بتوانند ضمن تضمین سلامتی حمل بار دریایی بار را از مبدا تا رسیدن به مقصد نهایی تحت پوشش بیمه خود قرار دهد. اگر قصد دارید تا بیمه حمل و نقل دریایی را برای کالاهای خود انتخاب کنید در ابتدا باید انواع بیمه حمل دریایی را بررسی کنید و درباره ویژگیهای هر کدام اطلاعات کاملی به دست بیاورید تا بتوانید بهترین نوع بیمه حمل و نقل را برای حمل دریایی کالاهای خود انتخاب کنید.
برای اینکه حمل و نقل کالاها در زمان مناسب و با ایمنی بیشتری انجام شود شرکتهای مختلف از بیمه حمل و نقل کالاها استفاده میکنند. بیمه حمل و نقل دریایی براساس نوع کالا و حجم کالا تعیین میشود و یک بیمه تنها برای این امر در جهان وجود ندارد. شرکتهای بیمهای تلاش میکنند تا با افزایش پوشش بیمهای و خدمات خود، جایگاه خود را در بازار بیمه حمل و نقل دریایی کالاها ارتقا دهند و بتوانند به سود بیشتری برسند. در این بین اما این تاجران هستند که باید با دقت، از بین شرکتهای بیمه کننده کالا یک شرکت مناسب را بیمه کردن بارهای خود انتخاب کنند. شرکتی که پوشش بیمهای مناسبی داشته باشد و در صورت بروز هر نوع حادثه و مشکلی خسارت ایجاد شده را تا حد بالایی جبران کند.
فراموش نکنید که جا به جایی بار دریایی بدون دریافت بیمه کالا ریسک بسیار زیادی به همراه دارد و معمولا افرادی که بار خود را به صورت قانونی وارد کشور میکنند از این روش استفاده نمیکنند، بارهایی که به صورت قانونی وارد ایران میشوند باید همگی بیمه و بارنامه معتبر داشته باشند تا بتوان در صورت بروز مشکل، خسارت ایجاد شده را جبران کرد.
ضرورت استفاده از بیمه حمل و نقل دریایی
حمل و نقل دریایی کالاها خطرات پیشبینی نشدهای را پیش روی خود دارد. مخصوصاً در ارتباط با کشتیهای باربری بزرگ که کالاهای زیادی را حمل میکند احتمال آسیب دیدن بار بیشتر است. برای جلوگیری از بروز خسارت و جبران ضرر وارد شده به بازرگانان و تاجران بیمه حمل و نقل دریایی ایجاد شده است. این بیمه در صورت بروز هرگونه اتفاق غیر قابل پیشبینی حادثه خسارت وارد شده به بار شما را جبران میکند.
در مقابل اگر میخواهید کالایی را به خارج از کشور صادر کنید یا کالاهایی را به صورت دریایی به خاک ایران وارد کنید برای داشتن صادرات و واردات مطمئن نیاز به استحکام شرایط حمل و نقل دریایی کالاها و تضمین سلامت و ایمنی محمولههای صادراتی و یا وارداتی اهمیت زیادی دارد شما میتوانید به کمک بیمه حمل و نقل دریایی کالا خسارتهای وارد شده به محمولههای مختلف خود را در حین جابجایی به شکل قانونی پیگیری و جبران کنید.
شرکتهای مختلف بیمهای در ایران در حوزه صدور بیمه حمل و نقل دریایی فعالیت میکنند. عمده شرکتهای بیمه در ایران که در این زمینه فعالیت میکنند تدوین بیمه نامه خود را بر اساس بیمه نامههای انستیتو شرکتهای بیمه لندن تدوین مینمایند. بنابراین قانون بیمه دریایی در چنین شرکتهایی از اعتبار زیادی برخوردار است.
بیمه حمل و نقل دریایی چیست؟
به صورت کلی بیمه حمل و نقل دریایی به نوعی قرارداد گفته میشود که بین شرکت بیمه و صاحب بار برای جبران خسارت وارد شده به بار منعقد میشود. این قرارداد بندهای مختلفی دارد از جمله بندهای رایج در بیمه حمل و نقل دریایی این است که شرکت بیمه تعهد میکند تمام یا برخی از خسارت وارد شده به کالای بیمه شده را در مسیر حمل و نقل دریایی جبران و آن را پرداخت کند. یکی از موارد مهم در قرارداد بیمه دریایی فرانشیز بیمه است فرانشیز به درصدی از میزان مبلغ خسارت گفته میشود که بر اساس شرایط قرارداد شرکت بیمه حمل و نقل دریایی کالا از پرداخت آن معاف است.
انواع بیمه دریایی کدامند؟
حالا که به صورت کامل با مفهوم بیمه حمل و نقل دریایی آشنا شدید و آگاهی کافی نسبت به مزایای پیدا کردید و وقت آن است که انواع بیمه دریایی را بشناسید توجه داشته باشید که شیوه تعهد در هر بیمه نامه بر اساس نوع بیمه نامه متفاوت است. به صورت کلی میتوان گفت یک شرکت بیمهگر تعهدی برای جبران هر نوع خسارت وارد شده به کالا ندارد، در واقع شرکت بیمه بر اساس قرارداد درج شده بخشی از خسارت وارد شده را جبران میکند. این مبلغ بر اساس نوع بیمه و شرکت بیمهگری که انتخاب کردید متفاوت است و مبلغ کلی در این حوزه وجود ندارد.
رایجترین انواع بیمه حمل و نقل دریایی کالا
بیمه نامه دریایی اف پیای (F. P. A)
در بیمه نامه F. P. A اگر بیمه گذار از سه شرط بیمه حمل و نقل استفاده کند پوشش دهی کاملتری در مقابل خطرات احتمالی دارد بنابراین طرفین قرارداد بیمه محدودیتی ندارند و میتوانند در بیمه نامه دریایی اف پی ای به صورت دو طرف تعهدات شرکت بیمه را تغییر داده و آن را کاهش یا افزایش دهند. به عنوان مثال طرفین قرارداد میتوانند برخی از خسارتهای جزئی را از شرایط پرداخت حذف کنند.
یکی دیگر از موضوعات مهم در ارتباط با بیمه نامه دریایی اف پیای مربوط به زمان خروج و تخلیه کالا است به بیان دیگر در این نوع بیمه نامه کالا از زمان خروج از انبار بارگیری تا زمان تخلیه بار در مقصد بر اساس شرایط تعیین شده شامل بیمه میشود. در این شرایط در صورت بروز هر نوع خسارت میتوان مبلغی را به عنوان حق بیمه از شرکت بیمه دریافت کرد.
یکی دیگر ویژگیهای مهم در بیمه نامه حمل و نقل دریایی ف پیای (F. P. A) تعهدات کارفرما است. در این نوع بیمه نامه کارفرما تنها خسارتهای بزرگ را تحت پوشش بیمه خود قرار میدهد و خسارتهای کوچک در این بیمه نامه جایی ندارند و هیچ حق بیمهای در قبال آنها در صورت بروز خسارت به مالک بار پرداخت نمیشود.
خسارتهای خاص در بیمه دریایی
اغلب بازرگانان و شرکتهای تجاری میخواهند بدانند چه نوع خسارتهایی تحت پوشش بیمه حمل و نقل دریایی قرار میگیرد و تا چه میزان میتوانند بر روی جبران خسارتهای وارد شده از طرف شرکت بیمه حساب میکنند.
باید بدانید که تنها خسارتهایی که جنبه تصادفی دارند و به صورت غیر قابل پیش بینی رخ میدهند تحت پوشش بیمه حمل دریایی قرار دارند، در غیر این صورت هیچ خسارتی از طرف شرکت بیمه جبران نمیشود.
خسارت وارد شده به بار در صورت عیب ذاتی کالا مانند زنگ زدگی، کرم خوردگی، فاسد شدن و خساراتی که به دلیل فرسودگی نوع وسیله انتخابی برای حمل و نقل کالا رخ میدهند تحت پوشش بیمه حمل دریایی قرار نمیگیرند.
به طور کلی خسارتهای وارد شده به محموله را در مسیر حمل و نقل دریایی به دو گروه زیر تقسیم بندی میشوند:
خسارتهای عمدی: این نوع از خسارتها شامل مواردی میشوند که خدمه کشتی از روی حسن نیت برای انجام مواردی مانند نجات جان خود یا جلوگیری از غرق شدن کشتی در آب، مجبور به ریختن بار در دریا میشوند. در صورت بروز چنین اتفاقاتی شرایط پرداخت خسارات توسط مقررات Average GeneraI تعیین میشود.
خسارتهای غیر عمدی: این موارد به دلیل حوادث و رخدادهای غیر قابل پیش بینی رخ میدهند. مانند خسارتهای ناشی از خطرات سفر دریایی مانند تصادف کشتی با کشتی دیگر، غرق شدن کشتی، به گل نشستن وسیله نقلیه، آتش سوزی در دریا، آتش گرفتن کالاهای محترقه یا حمله دزدان دریایی. معمولا این خسارتها تحت پوشش بیمهای اغلب شرکتهای بیمه کننده کالا وجود دارند.
بیمه حمل و نقل دریایی کالاها از مهمترین بیمههایی است که برای جابجایی کالاهای مختلف از آن استفاده میشود تا سلامت کالاها تضمین شود. یک شرکت بیمه حمل و نقل دریایی کالا معتبر باید بتواند شرایط ویژهای را برای تاجران در نظر بگیرد تا آنها با خیال آسوده نسبت به ارسال بار خود از مبدا تا مقصد اقدامات لازم را برای جابجایی و نقل و انتقال کالا انجام دهند.
در گذشته بیمه دریایی تنها برای حفظ کالا از بروز خطراتی مانند آتش سوزی یا خطر حمله دزدان دریایی در طول مسیر اعتبار داشت. اما در حالح اضر با توسعه صنعت حمل و نقل دریایی انواع بیمه دریایی نیز شکل جدید تری به خود گرفتهاند. تا جایی که به وسیله بیمه حمل دریایی میتوان حتی حوادث غیرقابل پیش بینی شده و تصادف دریایی را هم تحت پوشش بیمهای خود قرار میدهند. در صورت بروز چنین اتفاقاتی مانند برخورد کشتی با یک کشتی دیگر، آتش سوزی در دریا، ریخته شدن کالاها در آب برای نجات جان میتوان از خدمات بیمه دریایی ارائه شده توسط شرکتهای معتبرصادر میشود استفاده کرد.
یکی از روشهای رایج حمل و نقل دریایی کالاها در حال حاضر، حمل و نقل کالاها به صورت دریایی به کمک کانتینرها استف در این روش کالاها کمتر دچار آسیب میشوند و میزان بروز خسارت در کالاها کمتر است، از این روش بیشتر برای کالاهایی که قرار است از کشور واسط عبور کنند استفاده میشود تا کالاها دچار آسیب نشوند. حمل و نقل کانتینری کالاها اناوع مختلفی دارد، اگر میخواهید از این روش برای حمل و نقل کالاهای خود استفاده کنید باید شرایط و انواع کانتینرها را در بازار بررسی کنید.
حمل کانتینری کالاها یکی از روشهای معمول حمل و نقل دریایی است که در آن کالاها درون کانتینرها قرار میگیرند و سپس با استفاده از کشتیها به مقصد نهایی حمل میشوند. برای حمل کانتینری توجه به برخی نکات بیمه دریایی برای کالاها ضروری است:
بستهبندی مناسب
بستهبندی صحیح و مناسب کالاها در داخل کانتینر یکی از نکات مهم در حفاظت از کالاها در حین جمل و نقل دریایی است. بستهبندی مناسب عبارت است از استفاده از مواد با کیفیت، پلاستیک گذارده شده، عایق حرارت و رطوبت، و سایر وسایل حفاظتی برای جلوگیری از ایجاد ضربات و خطرات داخل کانتینر.
تأمین بار
پیش از شروع حمل، لازم است تأمین بار به صورتی کاملا دقیق انجام شود. این امر معنی تأکید بر اطلاعات صحیح و دقیق در مورد نام و خصوصیات کالا، تعداد و اندازه کانتینرها، و سایر جزئیات مربوط به بار است. شما باید از صحت و کامل بودن اسناد حمل و نقل مطمئن شوید.
بیمه حمل
برای حفاظت کالا در مقابل خطراتی که در طول حمل و نقل دریایی ممکن است رخ دهند، توصیه میشود بیمه حمل را در نظر بگیرید. این نوع بیمه شامل پوششهای مختلفی مانند خسارت ناشی از ضربه، سرقت، آتش سوزی، غرق شدگی کانتینر است.
تأکید بر قوانین و مقررات
پیشقبل از شروع حمل کالا، لازم است با قوانین و مقررات محلی و بینالمللی در خصوص حمل و نقل دریایی آشنا باشید. علاوه بر این، تأکید بر رعایت قوانین امنیت در پورتها و تسهیلات حفاظت از کانتینرها ضروری است.
رعایت این موارد سبب میشوند تا حمل و نقل دریایی کالاهای شما بدون بروز مشکل و در زمان کوتاهی انجام شوند. در حال حاضر روزانه حجم بالایی از کالا به صورت دریایی به ایران وارد و یا از ایران به کشورهای دیگر صادر میشوند. با توجه به اینکه ایران به آبهای آزاد راه دارد حمل و نقل دریایی در ایران اهمیت زیادی دارد.
بیمه دریایی از بین رفتن کل محموله
یکی از مهمترین انواع بیمه حمل و نقل دریایی که کاربرد ویژهای دارد بیمه دریایی از بین رفتن تمام کالا است. بر اساس این قرارداد این بیمه در صورت از بین رفتن کامل کل کالاهای شما شرکت بیمه گذار خسارت وارد شده را به صورت کامل جبران میکند. البته این بیمه نامه برای کالاهای خاصی مانند غلات سیمان و نیز اقلامی که به صورت فلهای جابجا میشوند در ایران کاربرد دارند و برای سایر کالاها نمیتوان از این نوع بیمه نامه حمل و نقل دریایی استفاده کرد.
بر اساس مفاد مشخص شده در این نوع بیمه نامه اگر طی یک حادثه و اتفاق غیر قابل پیشبینی قسمتی از بار سالم بماند بار دیگر مشمول بیمه نمیشود. یکی از نکات مهم در این نوع بیمه نامه حمل و نقل دریایی نحوه از بین رفتن کالا است که اهمیت بالایی دارد و معمولاً شامل دو حالت میشود:
اگر بار بر اثر حوادثی مانند واژگونی آتش سوزی به صورت کامل از بین برود.
اگر بار به دلیل حادثه ماهیت یا ارزش خود را از دست دهد.
در هر دو حالت شرکت بیمه وظیفه دارد بر اساس موارد مندرج در قرارداد بیمه حمل و نقل دریایی کالا خسارتهای وارد شده به محموله را به صاحب بار پرداخت کند.
به این نوع بیمه بیمه تشریفاتی یا در برخی موارد بیمه گمرکی در حمل و نقل دریایی نیز گفته. ای میشود. موضوع مربوط به زمانی است که بر اساس مصوبه هیئت وزیران در ایران تمامی کالاهای صادراتی باید این نوع بیمه را داری میکردند در غیر این صورت حق صادرات برای کالا صادر نمیشد. چون خریدار وظیفه داشت این نوع بیمه را برای کالاهای صادراتی خود از کشور تهیه کند به این نوع بیمه بیمه گمرکی میگفتند.
بیمه نامه دریایی دبلیوای (W.A)
در این نوع از بیمه حمل و نقل دریای شرکت بیمه کننده در کنار پرداخت خسارتهای عمومی بر اساس قرارداد باید خسارتهای خصوصی وارد شده به کالا را نیز پرداخت کند به همین دلیل بیمه نامه دریایی (W. A) نسبت به بیمه نامه (F. P. A) کاملتر است. ضروری است که شرکتهای صاحب بار برای تعهد شرکت بیمه نسبت به پرداخت خسارتهای جزئی مانند شکستگی و زدگی این موارد را به صورت دقیق در قرارداد بیمه ذکر کنند. در بیمه نامه دریایی دبلیوای (W. A) مبلغ خسارت وارد شده به کالا میبایست از مبلغ مشخص شده فرانشیز در قرارداد بیشتر باشد. از دیگر ویژگیهای این بیمه نامه میتوان به جزئیات مالی و حقوقی مندرج در آن اشاره کرد که تقریباً نسبت به سایر بیمه نامهها مانند بیمه کشتی یا بیمه شخص ثالث جزئیات بسیار بیشتری دارد که باید در هنگام قرارداد به آنها دقت کنید.
بیمه دریایی در حمل کانتینری
یکی از روشهای رایج برای حمل کالاها در روش حمل و نقل دریایی استفاده از کانتینر است در این روش کالاها درون کانتینرهای بزرگ قرار میگیرند و سپس با استفاده از کشتی به سوی مقصد نهایی حمل میشوند. اگر قصد دارید کالای خود را به کمک کانتینر جابجا کنید توجه به برخی از نکات ضروری است از جمله:
بستهبندی مناسب: کالاها باید به صورت کاملاً صحیح و مناسب درون کانتینر بستهبندی شوند تا از بروز خسارت در امان باشند. بستهبندی مناسب شامل استفاده از مواد با کیفیت مانند پلاستیک گذارده شده و عایق حرارت و رطوبت و سایر وسایلی است که به صورت کلی برای حفاظت از ضربات و خطرات در کانتینر برای کالاهای مختلف استفاده میشوند.
بیمه حمل: برای حفاظت از کالا در مقابل خطراتی که در طول حمل و نقل دریایی ممکن است رخ دهد توصیه میشود بیمه هم را نیز در نظر بگیرید این نوع بیمه شامل پوششهای مختلفی مانند خسارت ناشی از سرقت، ضربه غرق شدگی کانتینر میشود.
تأکید بر قوانین و مقررات: قبل از اینکه حمل کالای خود را شروع کنی لازم است با قوانین و مقررات بینالمللی و محلی در خصوص حمل و نقل دریایی آشنا باشید علاوه بر این تاکید بر رعایت قوانین حفاظت کالا در پورتها و نیز تسهیلات حفاظت از کانتینرها امری بسیار ضروری است.
خسارتهای خاص در بیمه دریایی
اغلب بازرگانان و شرکتهای تجاری میخواهند بدانند چه نوع خسارتهایی تحت پوشش بیمه حمل و نقل دریایی قرار میگیرد برای پاسخ به این سوال باید بدانید که تنها خسارتهایی که جنبه تصادفی دارند و به صورت غیرقابل پیشبینی رخ میدهند تحت پوشش بیمه حمل و نقل دریایی قرار دارند.
خسارت وارد شده به بار در صورت عیب ذاتی کالا مانند کرم خوردگی و یا فاسد شدن و غیره و نیز خساراتی که به دلیل فرسودگی وسیله حمل و نقل برای کالا ایجاد میشوند تحت پوشش بیمه حمل و نقل دریایی قرار نمیگیرند. به طور کلی خسارتهای وارد شده به محموله را در مسیر حمل و نقل میتوان به دو گروه عمده تقسیمبندی کرد
خسارتهای عمدی
این نوع از خسارات شامل مواردی هستند چه کارکنان کشتی برای نجات دادن سایر بارهای یا جان خود و نیز جلوگیری از غرق شدن کامل کشتی در آب مجبور به ریختن برخی از بارها به دریا میشوند. در صورت بروز چنین اتفاقی شرایط پرداخت خسارت توسط مقررات Average GeneraI تعیین میشود.
خسارتهای غیر عمدی
خسارتهای غیرعمدی به دستهای از خسارتها گفته میشود که بر اثر حوادث با رخدادهای غیر قابل پیشبینی رخ میدهند مانند خسارت ناشی از تصادف کشتی باری با کشتی دیگر.
یکی دیگر از موارد اساسی که در حوزه حمل و نقل دریایی کالا باید در اختیار داشته باشید با نامه است که در آن فرایند حمل به صورت کامل توضیح داده شده است و در واقع بارنامه فرایند حمل را برای دو طرف معامله ایمن میکند.
بهترین شرکت بیمه حمل دریایی
بیمه حمل و نقل دریایی کالا یکی از مهمترین بیمههایی است که برای جابجایی کالاهای مختلف خصوصاً جابجایی کالا بین کشورهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. یک شرکت معتبر در حوزه بیمه حمل دریایی باید بتواند شرایط ویژهای را برای مشتریان خود در نظر بگیرد تا تاجران و بازرگانان با خیال آسوده نسبت به ارسال بار خود از مبدا تا مقصد اقدامات لازم را انجام دهند. در گذشته بیمه دریایی تنها برای حفظ کالا از بروز خطراتی مانند غرق شدن کشتی و آتش سوزی و نیز حمله دزدان دریایی در طول مسیر حمل و نقل اعتبار داشت. اما در حال حاضر با توسعه حمل و نقل دریایی انواع بیمههای دریایی نیز شکل جدیدتری به خود گرفتند تا جایی که به وسیله بیمه حمل و نقل دریایی میتوان حتی حوادث غیرقابل پیشبینی شده مانند اثرات ناشی از تصادف کشتیها با یکدیگر را نیز تحت پوشش بیمه قرار داد.
در صورت بروز چنین اتفاقاتی از جمله برخورد دو کشتی با یکدیگر یا آتش سوزی در دریا و نیز ریخته شدن کالاها در برای نجات جان خدمه و سایر موارد میتوان از خدمات بیمه دریایی که توسط شرکتهای معتبر بیمه ارائه میشوند استفاده کرد.
چه انواع بیمههای حمل و نقل دریایی وجود دارد؟
انواع بیمه حمل و نقل دریایی شامل بیمه باربری، بیمه کشتی، بیمه بنادر و بیمه حمل و نقل کانتینری میشود.
بیمه باربری چه محدودیتهایی دارد؟
بیمه باربری ممکن است محدودیتهایی از جمله محدودیتهای مرتبط با نوع بار، مبلغ تضمینی و مسئولیتهای قراردادی داشته باشد.
چه تفاوتی بین بیمه حمل و نقل دریایی و بیمه باربری وجود دارد؟
بیمه حمل و نقل دریایی پوششی برای خطرات مرتبط با حمل و نقل کالا دریایی ارائه میدهد، در حالی که بیمه باربری بیشتر متمرکز بر مسئولیتهای حمل و نقل بار است.
چه عواملی تعیینکننده قیمت بیمه حمل و نقل دریایی هستند؟
عوامل تعیینکننده قیمت بیمه حمل و نقل دریایی شامل نوع کالا، مسیر حمل و نقل، تاریخ بیمهنامه، تاریخ تولید کالا، ریسکهای محیطی و تاریخ انقضای بیمهنامه میشوند.
چه پوششهایی توسط بیمه حمل و نقل دریایی ارائه میشود؟
بیمه حمل و نقل دریایی میتواند پوششهایی از جمله آتشسوزی، سرقت، تصادف، خسارت ناشی از طوفان و خسارت ناشی از کشیدگی و ترکیدگی بار را ارائه دهد.
چه مواردی میتواند باعث اعتراض یا رد درخواست بیمه حمل و نقل دریایی شود؟
عدم ارائه اطلاعات کامل و صحیح درخواست، عدم تطابق بین شرایط بیمه و واقعیت حمل و نقل، عدم پوشش بیمه برای خطرات خاص و عدم پرداخت حق بیمه به موقع میتواند باعث اعتراض یا رد درخواست بیمه حمل و نقل دریایی شود.