کد ایرلاین چیست و چه کاربردی دارد؟
کد ایرلاین یکی از مهم‌ترین عناصر در شناسایی شرکت‌های هواپیمایی در سطح جهانی است. این کدها توسط سازمان‌های بینالمللی مانند یاتا (IATA) و ایکائو (ICAO) تعریف می‌شوند و در تمامی مراحل مرتبط با پرواز، اعم از صدور بلیت، برنامه‌ریزی پرواز، کنترل ترافیک هوایی و سیستمهای رزرواسیون به کار می‌روند. شناخت این کدها برای مسافران، آژانس‌های مسافرتی و فعالان صنعت هوانوردی اهمیت زیادی دارد.
تعریف کد IATA و ICAO
کد IATA یک کد دوحرفی است که توسط انجمن بینالمللی حمل‌ونقل هوایی (International Air Transport Association) به هر ایرلاین اختصاص داده میشود. این کد بیشتر در کاربردهای عمومی مانند بلیت‌های هواپیما، تابلوهای پرواز در فرودگاه و سیستمهای رزرو دیده میشود.
مثال:
-
ایران‌ایر (IR)
-
ترکیش ایرلاینز (TK)
کد ICAO اما سه‌حرفی است و توسط سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی (International Civil Aviation Organization) برای کاربردهای تخصصی‌تری مانند کنترل ترافیک هوایی و ارتباطات پروازی صادر میشود.
مثال:
-
ایران‌ایر (IRA)
-
ترکیش ایرلاینز (THY)
دلایل استفاده از کدهای ایرلاین
استفاده از کدهای استاندارد برای شرکت‌های هواپیمایی چندین مزیت کلیدی دارد:
-
یکپارچگی سیستمهای بینالمللی: با استفاده از کدهای یکتا، تمام ایرلاینها در سیستمهای جهانی به‌صورت استاندارد شناخته می‌شوند.
-
کاهش خطا در شناسایی: به‌جای استفاده از نام کامل شرکتها که ممکن است مشابه باشند، از کدهای دقیق و یکتا استفاده میشود.
-
سرعت در پردازش اطلاعات: در سیستمهای رزرواسیون، کنترل پرواز و مدیریت فرودگاهی، استفاده از کد باعث تسریع در پردازش داده‌ها میشود.
-
سهولت در اطلاع‌رسانی: تابلوهای پروازی و کارت‌های پرواز با استفاده از کدها اطلاعات دقیق‌تری ارائه می‌دهند.
تفاوت کدهای دوحرفی و سه‌حرفی
| ویژگی | کد IATA | کد ICAO |
|---|---|---|
| تعداد حروف | دو حرف | سه حرف |
| صادرکننده | IATA | ICAO |
| کاربرد | بلیتها، تابلوهای پرواز، رزرو | کنترل پرواز، ارتباطات فنی |
| مثال (ایران‌ایر) | IR | IRA |
| استفاده عمومی یا تخصصی | عمومی | تخصصی و فنی |
کدهای IATA بیشتر برای مسافران قابل مشاهده هستند، اما کدهای ICAO در پشت‌صحنه عملیات پروازی، از جمله در سیستمهای راداری و کنترل ترافیک هوایی کاربرد دارند.
آشنایی با کدهای یاتا (IATA)
کدهای یاتا (IATA) از مهم‌ترین استانداردهای شناسایی خطوط هوایی در صنعت حمل‌ونقل هوایی هستند. این کدها که معمولاً از دو حرف تشکیل شده‌اند، برای ساده‌سازی فرآیندهای مربوط به سفر هوایی طراحی شده‌اند. از صدور بلیت گرفته تا نمایش پروازها در فرودگاه، همه به کدهای یاتا وابسته‌اند.
کد IATA چیست؟
کد IATA یا «کد یاتا» یک کد دوحرفی منحصر به فرد است که توسط انجمن بینالمللی حمل‌ونقل هوایی (International Air Transport Association) به هر شرکت هواپیمایی اختصاص داده میشود. هدف از ایجاد این کدها، استانداردسازی در سطح جهانی و ساده‌سازی ارتباط بین شرکت‌های هواپیمایی، فرودگاه‌ها، سیستمهای رزرو و مسافران است.
نکته مهم این است که این کدها بر اساس قواعد مشخصی صادر می‌شوند و هیچ دو ایرلاینی نمی‌توانند کد مشابهی داشته باشند. این شناسه در ظاهر بلیت‌های پرواز، برنامه‌های پرواز و تابلوهای اطلاع‌رسانی فرودگاهی دیده میشود.
کاربرد کد IATA در صنعت سفر
کدهای یاتا کاربردهای فراوانی در صنعت هواپیمایی دارند و تقریباً در تمامی مراحل سفر هوایی نقش کلیدی ایفا میکنند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای آنها عبارتند از:
-
بلیت پرواز: کد ایرلاین در کنار شماره پرواز نمایش داده میشود (مثال: TK710 برای پرواز ترکیش ایرلاینز).
-
تابلوهای اطلاعات پرواز در فرودگاه‌ها: نمایش مبدا، مقصد و زمان پرواز با استفاده از کد ایرلاین.
-
سیستمهای رزرواسیون آنلاین (OTA): سایت‌ها و اپلیکیشن‌های خرید بلیت از کد یاتا برای دسته‌بندی پروازها استفاده میکنند.
-
باربری هوایی: در حمل بار هوایی نیز از این کدها برای ردیابی و مشخص‌سازی مسیرهای حمل استفاده میشود.
نمونه‌هایی از کدهای معروف IATA
در ادامه، فهرستی از کدهای معروف IATA برای فرودگاه‌های بینالمللی جهان ارائه شده است. این کدها به‌صورت سه‌حرفی هستند و توسط انجمن بینالمللی حمل‌ونقل هوایی (IATA) برای شناسایی فرودگاه‌ها تعیین می‌شوند.
| شماره | نام فرودگاه | کد IATA | شهر / کشور | منطقه |
|---|---|---|---|---|
| 1 | فرودگاه بینالمللی هارتسفیلد-جکسون آتلانتا | ATL | آتلانتا، ایالات متحده | آمریکا |
| 2 | فرودگاه بینالمللی پکن کپیتال | PEK | پکن، چین | آسیا / اقیانوسیه |
| 3 | فرودگاه هیترو لندن | LHR | لندن، بریتانیا | اروپا |
| 4 | فرودگاه بینالمللی شیکاگو اوهیر | ORD | شیکاگو، ایالات متحده | آمریکا |
| 5 | فرودگاه بینالمللی توکیو هاندا | HND | توکیو، ژاپن | آسیا / اقیانوسیه |
| 6 | فرودگاه بینالمللی لس‌آنجلس | LAX | لس‌آنجلس، ایالات متحده | آمریکا |
| 7 | فرودگاه شارل دوگل پاریس | CDG | پاریس، فرانسه | اروپا |
| 8 | فرودگاه بینالمللی دالاس/فورت ورث | DFW | دالاس، ایالات متحده | آمریکا |
| 9 | فرودگاه بینالمللی فرانکفورت | FRA | فرانکفورت، آلمان | اروپا |
| 10 | فرودگاه بینالمللی هنگ‌کنگ | HKG | هنگ‌کنگ | آسیا / اقیانوسیه |
| 11 | فرودگاه بینالمللی دبی | DXB | دبی، امارات متحده عربی | خاورمیانه |
| 12 | فرودگاه بینالمللی آمستردام اسخیپول | AMS | آمستردام، هلند | اروپا |
| 13 | فرودگاه بینالمللی مادرید باراخاس | MAD | مادرید، اسپانیا | اروپا |
| 14 | فرودگاه بینالمللی بانکوک سووارنابومی | BKK | بانکوک، تایلند | آسیا / اقیانوسیه |
| 15 | فرودگاه بینالمللی جان اف کندی نیویورک | JFK | نیویورک، ایالات متحده | آمریکا |
| 16 | فرودگاه چانگی سنگاپور | SIN | سنگاپور | آسیا / اقیانوسیه |
| 17 | فرودگاه بینالمللی گوانگژو بایون | CAN | گوانگژو، چین | آسیا / اقیانوسیه |
| 18 | فرودگاه بینالمللی لاس‌وگاس مک‌کارن | LAS | لاس‌وگاس، ایالات متحده | آمریکا |
| 19 | فرودگاه بینالمللی شانگهای پودونگ | PVG | شانگهای، چین | آسیا / اقیانوسیه |
| 20 | فرودگاه بینالمللی سان‌فرانسیسکو | SFO | سان‌فرانسیسکو، ایالات متحده | آمریکا |
آشنایی با کدهای ایکائو (ICAO)
در کنار کدهای یاتا (IATA) که بیشتر در تعاملات تجاری و عمومی صنعت هواپیمایی استفاده می‌شوند، کدهای ایکائو (ICAO) نقش اساسی در عملیات فنی و کنترل ترافیک هوایی دارند. این کدها، که به صورت سه‌حرفی هستند، توسط سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی (International Civil Aviation Organization) صادر می‌شوند و برای استفاده در سامانه‌های کنترلی، ارتباطات بینالمللی پروازی و مدیریت ناوگان طراحی شده‌اند.
کد ICAO چیست؟
کد ICAO یک کد سه‌حرفی یکتا است که به هر شرکت هواپیمایی در جهان از سوی ایکائو اختصاص داده میشود. این کد برخلاف کد یاتا که جنبه عمومی دارد، بیشتر در عملیات فنی پرواز، مستندسازی‌های هوانوردی، شناسایی ایرلاینها در شبکه‌های کنترلی هوایی و مکاتبات رسمی سازمان‌های هوانوردی استفاده میشود.
این کدها در سامانه‌های کنترل ترافیک هوایی، رادارها، پایگاههای داده پروازی، جداول پرواز و سیستمهای برنامه‌ریزی ناوگان کاربرد دارند.
در ادامه، فهرستی از کدهای معروف ICAO به‌همراه جزئیات کامل ارائه میشود. کدهای ICAO (International Civil Aviation Organization) چهارحرفی هستند و به‌طور دقیق‌تری نسبت به کدهای IATA برای شناسایی فرودگاه‌ها استفاده می‌شوند، خصوصاً در عملیات فنی مانند کنترل ترافیک هوایی و پروازها.
جدول کدهای معروف ICAO:
| شماره | نام فرودگاه | کد ICAO | کد IATA | شهر | کشور | قاره |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | فرودگاه بینالمللی هارتسفیلد-جکسون آتلانتا | KATL | ATL | آتلانتا | ایالات متحده | آمریکای شمالی |
| 2 | فرودگاه هیترو لندن | EGLL | LHR | لندن | بریتانیا | اروپا |
| 3 | فرودگاه شارل دوگل پاریس | LFPG | CDG | پاریس | فرانسه | اروپا |
| 4 | فرودگاه بینالمللی پکن کپیتال | ZBAA | PEK | پکن | چین | آسیا |
| 5 | فرودگاه بینالمللی دبی | OMDB | DXB | دبی | امارات متحده عربی | خاورمیانه |
| 6 | فرودگاه بینالمللی فرانکفورت | EDDF | FRA | فرانکفورت | آلمان | اروپا |
| 7 | فرودگاه بینالمللی توکیو هاندا | RJTT | HND | توکیو | ژاپن | آسیا |
| 8 | فرودگاه بینالمللی لس‌آنجلس | KLAX | LAX | لس‌آنجلس | ایالات متحده | آمریکای شمالی |
| 9 | فرودگاه بینالمللی جان اف کندی نیویورک | KJFK | JFK | نیویورک | ایالات متحده | آمریکای شمالی |
| 10 | فرودگاه بینالمللی مادرید باراخاس | LEMD | MAD | مادرید | اسپانیا | اروپا |
| 11 | فرودگاه بینالمللی آمستردام اسخیپول | EHAM | AMS | آمستردام | هلند | اروپا |
| 12 | فرودگاه چانگی سنگاپور | WSSS | SIN | سنگاپور | سنگاپور | آسیا |
| 13 | فرودگاه بینالمللی کوالالامپور | WMKK | KUL | کوالالامپور | مالزی | آسیا |
| 14 | فرودگاه بینالمللی بانکوک سووارنابومی | VTBS | BKK | بانکوک | تایلند | آسیا |
| 15 | فرودگاه بینالمللی سئول اینچئون | RKSI | ICN | سئول | کره جنوبی | آسیا |
| 16 | فرودگاه بینالمللی سیدنی | YSSY | SYD | سیدنی | استرالیا | اقیانوسیه |
| 17 | فرودگاه بینالمللی سائوپائولو گوارولوس | SBGR | GRU | سائوپائولو | برزیل | آمریکای جنوبی |
| 18 | فرودگاه بینالمللی کیپ‌تاون | FACT | CPT | کیپ‌تاون | آفریقای جنوبی | آفریقا |
| 19 | فرودگاه بینالمللی قاهره | HECA | CAI | قاهره | مصر | آفریقا |
| 20 | فرودگاه مهرآباد تهران | OIII | THR | تهران | ایران | خاورمیانه |
| 21 | فرودگاه بینالمللی امام خمینی | OIIE | IKA | تهران | ایران | خاورمیانه |
نکات مهم درباره کدهای ICAO:
-
فرمت منطقه‌ای: حرف اول کد ICAO معمولاً نمایانگر منطقه جغرافیایی است. برای مثال:
-
K = ایالات متحده
-
E = اروپا غربی (مثلاً بریتانیا = EG، آلمان = ED)
-
O = خاورمیانه (ایران = OI، عربستان = OE)
-
Z = چین
-
R = ژاپن، کره جنوبی
-
Y = استرالیا
-
W = مالزی، سنگاپور
-
S = آمریکای جنوبی
-
H = آفریقا شمالی (مثلاً مصر = HE)
-
-
کاربردها: در نقشه‌های پروازی، کنترل ترافیک هوایی (ATC)، ثبت پرواز، و امور فنی هوانوردی استفاده می‌شوند.
نقش کد ICAO در عملیات پروازی
کدهای ICAO برای موارد زیر در عملیات پروازی حیاتی هستند:
-
کنترل ترافیک هوایی (ATC): هنگام ارتباط خلبان با برج مراقبت، کد ICAO برای شناسایی شرکت هواپیمایی استفاده میشود.
-
سیستمهای راداری و پرواز خودکار: در اطلاعات پروازی ارسال‌شده از هواپیما، کد ICAO مبنای شناسایی ایرلاین است.
-
ثبت رسمی برنامه پرواز (Flight Plan): در پر کردن فرم برنامه پروازی، کد ICAO برای مشخص کردن اپراتور استفاده میشود.
-
داده‌کاوی و تحلیل عملکرد ایرلاینها: بسیاری از سامانه‌های آماری و تحقیقاتی هوانوردی از این کدها برای طبقه‌بندی داده‌ها بهره می‌برند.
تفاوت‌های اصلی با IATA
در جدول زیر تفاوت‌های اصلی بین کدهای IATA و ICAO به‌طور خلاصه نمایش داده شده است:
| ویژگی | کد IATA | کد ICAO |
|---|---|---|
| طول کد | ۲ حرفی (برای ایرلاینها) ۳ حرفی (برای فرودگاه‌ها) |
۳ حرفی (برای ایرلاینها) ۴ حرفی (برای فرودگاه‌ها) |
| نهاد صادرکننده | IATA (انجمن بینالمللی حمل‌ونقل هوایی) | ICAO (سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی) |
| هدف استفاده | استفاده تجاری: بلیط‌ها، برچسب چمدان، تابلوهای فرودگاه | استفاده فنی: کنترل ترافیک هوایی، مستندات پروازی |
| مخاطب اصلی | مسافران، شرکت‌های هواپیمایی، آژانس‌ها | خلبانان، برج‌های کنترل، نهادهای هوانوردی |
| ساختار منطقه‌ای | ندارد – ممکن است تکراری در کشورها باشد | دارد – حرف اول نمایانگر منطقه یا کشور است |
| نمونه ایرلاین | Lufthansa → LH | Lufthansa → DLH |
| نمونه فرودگاه | فرودگاه هیترو لندن → LHR | فرودگاه هیترو لندن → EGLL |
| احتمال تکرار کد در جهان | وجود دارد | بسیار کم (تقریباً صفر) |
| کاربرد در فایل‌های پرواز (مثلاً Flight Plan) | خیر | بله |
| رسمیت قانونی در مقررات پروازی | نه در سطح بینالمللی | بله (در ICAO Annexes رسمی است) |
جمع‌بندی ساده:
-
IATA: برای مسافران و صنعت هواپیمایی تجاری است.
-
ICAO: برای عملیات پروازی حرفه‌ای و کنترل ایمنی هوانوردی به‌کار میرود.
لیست کدهای معروف ایرلاینهای جهان
فهرستی جامع از کدهای IATA و ICAO ایرلاینهای معروف جهان به تفکیک مناطق مختلف ارائه میشود. این اطلاعات شامل نام شرکت هواپیمایی، کدهای IATA و ICAO، کشور مبدأ و علامت تماس (Callsign) است.
🇮🇷 ایران
| نام ایرلاین | IATA | ICAO | کشور | علامت تماس (Callsign) |
|---|---|---|---|---|
| ایران ایر (Iran Air) | IR | IRA | ایران | IRANAIR |
| ماهان ایر (Mahan Air) | W5 | IRM | ایران | MAHAN AIR |
| آسمان (Aseman Airlines) | EP | IRC | ایران | ASEMAN |
| کیش ایر (Kish Air) | Y9 | IRK | ایران | KISHAIR |
| قشم ایر (Qeshm Air) | QB | IRQ | ایران | QESHM AIR |
| تابان ایر (Taban Air) | HH | TBM | ایران | TABAN AIR |
| معراج ایر (Meraj Air) | JI | MRJ | ایران | MERAJ |
| سپهران (Sepehran) | IS | SHI | ایران | SHIRAZI |
| زاگرس ایر (Zagros) | ZV | IZG | ایران | ZAGROS |
| کارون (Karun Airlines) | NV | IRG | ایران | NAFT |
| ایران ایرتور (Airtour) | B9 | IRB | ایران | AIRTOUR |
| وارش (Varesh Airlines) | VR | VRH | ایران | SKY VICTOR |
| فلای پرشیا (FlyPersia) | FP | FPI | ایران | FLYPERSIA |
| پارس ایر (Pars Air) | PR | PRS | ایران | PARS AIR |
آسیا
| نام ایرلاین | IATA | ICAO | کشور | علامت تماس (Callsign) |
|---|---|---|---|---|
| ژاپن ایرلاینز (Japan Airlines) | JL | JAL | ژاپن | JAPAN AIR |
| آل نیپون ایرویز (ANA) | NH | ANA | ژاپن | ALL NIPPON |
| چاینا ساترن (China Southern) | CZ | CSN | چین | CHINA SOUTHERN |
| چاینا ایسترن (China Eastern) | MU | CES | چین | CHINA EASTERN |
| ایر چاینا (Air China) | CA | CCA | چین | AIR CHINA |
| کوریَن ایر (Korean Air) | KE | KAL | کره جنوبی | KOREANAIR |
| آسیانا ایرلاینز (Asiana) | OZ | AAR | کره جنوبی | ASIANA |
| سنگاپور ایرلاینز | SQ | SIA | سنگاپور | SINGAPORE |
| تای ایرویز (Thai Airways) | TG | THA | تایلند | THAI |
| ویتنام ایرلاینز | VN | HVN | ویتنام | VIETNAM AIRLINES |
| کاتای پسیفیک (Cathay Pacific) | CX | CPA | هنگ‌کنگ | CATHAY |
| مالزی ایرلاینز | MH | MAS | مالزی | MALAYSIAN |
| گارودا ایندونزیا | GA | GIA | اندونزی | INDONESIA |
| ایندیگو (IndiGo) | 6E | IGO | هند | IFLY |
| ایر ایندیا (Air India) | AI | AIC | هند | AIRINDIA |
| فیلیپین ایرلاینز | PR | PAL | فیلیپین | PHILIPPINE |
| سیبو پسیفیک (Cebu Pacific) | 5J | CEB | فیلیپین | CEBU AIR |
| ایرآسیا (AirAsia) | AK | AXM | مالزی | ASIAN EXPRESS |
🇺🇸 آمریکا
| نام ایرلاین | IATA | ICAO | کشور | علامت تماس (Callsign) |
|---|---|---|---|---|
| امریکن ایرلاینز | AA | AAL | ایالات متحده | AMERICAN |
| دلتا ایرلاینز | DL | DAL | ایالات متحده | DELTA |
| یونایتد ایرلاینز | UA | UAL | ایالات متحده | UNITED |
| ساوت‌وست ایرلاینز | WN | SWA | ایالات متحده | SOUTHWEST |
| جت‌بلو (JetBlue) | B6 | JBU | ایالات متحده | JETBLUE |
| آلاسکا ایرلاینز | AS | ASA | ایالات متحده | ALASKA |
| هاواییان ایرلاینز | HA | HAL | ایالات متحده | HAWAIIAN |
| فرانتیر ایرلاینز | F9 | FFT | ایالات متحده | FRONTIER FLIGHT |
| اسپیریت ایرلاینز | NK | NKS | ایالات متحده | SPIRIT WINGS |
| ایر کانادا (Air Canada) | AC | ACA | کانادا | AIR CANADA |
| وست‌جت (WestJet) | WS | WJA | کانادا | WESTJET |
| ایر ترنست (Air Transat) | TS | TSC | کانادا | AIR TRANSAT |
🇪🇺 اروپا
| نام ایرلاین | IATA | ICAO | کشور | علامت تماس (Callsign) |
|---|---|---|---|---|
| لوفت‌هانزا (Lufthansa) | LH | DLH | آلمان | LUFTHANSA |
| بریتیش ایرویز | BA | BAW | بریتانیا | SPEEDBIRD |
| ایرفرانس (Air France) | AF | AFR | فرانسه | AIRFRANS |
| KLM (هلند) | KL | KLM | هلند | KLM |
| ایزی‌جت (easyJet) | U2 | EZY | بریتانیا | EASY |
| رایان‌ایر (Ryanair) | FR | RYR | ایرلند | RYANAIR |
| ایبریا (Iberia) | IB | IBE | اسپانیا | IBERIA |
| سوئیس اینترنشنال ایرلاینز | LX | SWR | سوئیس | SWISS |
| اسکاندیناوی ایرلاینز (SAS) | SK | SAS | سوئد/نروژ/دانمارک | SCANDINAVIAN |
| آلیتالیا (Alitalia) | AZ | AZA | ایتالیا | ALITALIA |
| ترکیش ایرلاینز | TK | THY | ترکیه | TURKISH |
| TAP پرتغال | TP | TAP | پرتغال | AIR PORTUGAL |
| LOT لهستان | LO | LOT | لهستان | POLLOT |
| بروکسل ایرلاینز | SN | BEL | بلژیک | BEE-LINE |
خاورمیانه
| نام ایرلاین | IATA | ICAO | کشور | علامت تماس (Callsign) |
|---|---|---|---|---|
| قطر ایرویز (Qatar Airways) | QR | QTR | قطر | QATARI |
| امارات (Emirates) | EK | UAE | امارات متحده عربی | EMIRATES |
| الاتحاد (Etihad Airways) | EY | ETD | امارات متحده عربی | ETIHAD |
| سعودی (Saudia) | SV | SVA | عربستان سعودی | SAUDIA |
| گلف ایر (Gulf Air) | GF | GFA | بحرین | GULF AIR |
| کویت ایرویز (Kuwait Airways) | KU | KAC | کویت | KUWAIT |
| عمان ایر (Oman Air) | WY | OMA | عمان | OMAN |
| MEA (Middle East Airlines) | ME | MEA | لبنان | CEDAR JET |
| ایر عربیا (Air Arabia) | G9 | ABY | امارات متحده عربی | ARABIA |
| فلای دبی (Flydubai) | FZ | FDB | امارات متحده عربی | SKY DUBAI |
| رویال جردن (Royal Jordanian) | RJ | RJA | اردن | JORDANIAN |
| یمنیا (Yemenia) | IY | IYE | یمن | YEMENI |
نکات تکمیلی:
-
کد IATA: کدی دوحرفی است که در بلیط‌ها، رزروها و تابلوهای فرودگاه‌ها استفاده میشود.
-
کد ICAO: کد سه‌حرفی است که برای استفاده در اسناد رسمی پروازی، سیستمهای کنترل ترافیک هوایی (ATC)، برنامه‌های پرواز (Flight Plan) و سایر کاربری‌های تخصصی در صنعت هوانوردی بینالمللی به کار میرود.
-
Callsign (علامت تماس):
نام یا عبارتی است که خلبان هنگام ارتباط رادیویی با برج مراقبت استفاده میکند و معمولاً برگرفته از نام شرکت هواپیمایی است. این علامت‌ها گاهی متفاوت با نام رسمی ایرلاین هستند (مثلاً Emirates = EMIRATES، ولی British Airways = SPEEDBIRD). -
کاربردها در عمل:
-
مسافران با کد IATA سر و کار دارند (مثلاً هنگام رزرو پرواز EK001).
-
خلبان‌ها و کنترلرها از کد ICAO و Callsign استفاده میکنند (مثلاً در رادیو می‌گویند: “EMIRATES 001, ready for takeoff”).
-
اهمیت شناخت کدهای ایرلاین برای مسافران و فعالان صنعت هواپیمایی
برای مسافران، کد IATA مهم‌ترین راه برای شناسایی سریع ایرلاین در بلیت، تابلوهای فرودگاهی یا سیستمهای رزرو آنلاین است.
برای خلبانان، کنترلرها، کارکنان فرودگاه، شرکت‌های باربری هوایی و تحلیلگران داده‌های پروازی، دانستن کدهای ICAO نقش اساسی در دقت عملیات، ایمنی پرواز و ارتباطات حرفه‌ای دارد.
شناخت این کدها همچنین باعث:
-
کاهش اشتباه در شناسایی پروازها یا ایرلاینها
-
تسریع در پیگیری وضعیت پرواز
-
دسترسی راحت‌تر به اطلاعات ناوگان یا مسیرهای پروازی میشود.
نکاتی برای استفاده بهتر از این کدها در سفر
برای استفاده بهینه از کدهای ایرلاین در برنامه‌ریزی سفر یا تحلیل اطلاعات پروازی، این موارد را به خاطر بسپار:
-
همیشه شماره پرواز را همراه با کد ایرلاین یادداشت کنید (مثلاً: QR840 برای قطر ایرویز).
-
از سایت‌هایی مانند FlightRadar24 یا اپلیکیشن Google Flights برای بررسی وضعیت پرواز استفاده کنید.
-
در هنگام خرید بلیت از سایت‌های خارجی، مطمئن شوید کد ایرلاین معتبر و رسمی است تا از اشتباه در رزرو جلوگیری شود.
-
اگر در حوزه هوانوردی یا توریسم فعالیت دارید، حفظ چند کد پرکاربرد می‌تواند در کارتان مفید باشد.
-
برای سفرهای چند پروازی (connecting flight)، توجه به تفاوت کد ایرلاینها کمک میکند تا انتقال‌ها را بهتر مدیریت کنید.
سخن پایانی
کدهای ایرلاین، چه از نوع IATA (دوحرفی) و چه ICAO (سه‌حرفی)، ابزارهایی ضروری برای مدیریت دقیق و استاندارد حمل‌ونقل هوایی هستند. دانستن این کدها نه‌تنها به فهم بهتر اطلاعات پروازی کمک میکند، بلکه ارتباطات و تعاملات بینالمللی در صنعت هوانوردی را نیز تسهیل می‌سازد.
کد ایرلاین چیست؟
کد ایرلاین یک شناسه کوتاه است که به هر شرکت هواپیمایی اختصاص داده میشود و معمولاً توسط سازمان‌های بینالمللی مانند یاتا (IATA) یا ایکائو (ICAO) تعیین می‌گردد.
تفاوت بین کد IATA و ICAO چیست؟
کد IATA معمولاً دو حرفی است و در بلیتها و تابلوهای فرودگاهی استفاده میشود، در حالی که کد ICAO سه حرفی است و برای کاربردهای فنی و عملیاتی مانند کنترل پرواز به کار میرود.
چرا به ایرلاینها کد اختصاص داده میشود؟
کدگذاری باعث استانداردسازی و سهولت در شناسایی ایرلاینها در سیستمهای رزرواسیون، مدیریت پرواز و ارتباطات بینالمللی میشود.
چگونه میتوان کد یک ایرلاین را پیدا کرد؟
با مراجعه به وبسایت رسمی یاتا یا ایکائو، یا استفاده از پایگاههای اطلاعاتی هوانوردی میتوان کد یک ایرلاین خاص را یافت.
آیا همه ایرلاینها دارای هر دو کد هستند؟
اکثر ایرلاینهای تجاری کد IATA و ICAO را دریافت میکنند، اما برخی ایرلاینهای کوچک یا چارتر ممکن است فقط یکی از آنها را داشته باشند.
کد IATA چه کاربردی در سفر دارد؟
در بلیتها، کارت پرواز و اطلاعات نمایش دادهشده روی تابلوهای فرودگاه، کد IATA نمایش داده میشود.
آیا کد ایرلاینها تغییر میکند؟
بله، در صورت ادغام شرکتها، تغییر مالکیت یا برندینگ ممکن است کدهای ایرلاین نیز تغییر کنند.
کدهای ایرلاین با کد فرودگاه چه تفاوتی دارند؟
کدهای ایرلاین برای شناسایی شرکت هواپیمایی هستند، در حالی که کدهای فرودگاه (مثل IKA برای فرودگاه امام خمینی) محل جغرافیایی فرودگاه را نشان می‌دهند.
