بازار ماهی چین

کشور چین دارای مرز‌های آبی زیادی با آب‌های آزاد است از همین رو فروش ماهی‌های مختلف و متنوع در این کشور رواج خوبی دارد. مشابه کشور‌های کره و ژاپن، در چین نیز مردم اغلب غذاهای دریایی مصرف می‌کنند. شما می‌توانید در بازار ماهی چین انواع ماهی‌ها، میگو، صدف، هشت پا و سایر موجودات دریایی که مردم بومی به خوردن آن‌ها علاقه مند هستند را مشاهده کنید. به همین دلیل است که بازار ماهی در چین برای طرفداران ماهی و غذای دریایی جذاب است. نوع دیگری از بازار ماهی در کشور چین، بازار ماهی‌های زینتی است، در این بازار انواع ماهی‌های کوچک و آکواریومی برای فروش عرضه می‌شوند. در هر دو بازار شما می‌توانید فروشندگانی را مشاهده کنید که ماهی‌های مختلف را به صورت انبوه به فروش می‌رسانند و در اصل تاجران بین المللی هستند که معمولا شرکت نیز دارند.

بازار چین با تولید ۶۹.۹۶ میلیون تن (رشد ۱.۴درصدی) در سال ۲۰۱۷، بزرگترین تولیدکننده جهان در حوزه ماهی‌های مختلف شناخته شده است. رشد آبزی پروری پیشران اصلی این موضوع در کشور چین است، برای سال ۲۰۱۸ هم مانند انتظار این روند ادامه پیدا کرد. چین با تولید بیش از ۶۰درصد محصولات پرورشی بزرگترین تولیدکننده این بخش در جهان است. هر چند که توسعه مناطق آب‌های آزاد و آب‌های شیرین از سال ۲۰۱۶متوقف شده است، اما تولید محصولات پرورشی با توجه به افزایش بازده تولید به رشد خود ادامه می‌دهد. بهره برداری و استفاده سریع از منابع آبی و توسعه مناطق ساحلی در سالیان اخیر و نگرانی‌های زیست محیطی، فرصت‌های توسعه و رشد بیشتر را در چین کمتر کرده است اما باز هم کشور چین در دنیا بزرگترین تولید کننده ماهی‌های مختلف در جهان است.

مجموع ارزش صادرات مواد غذایی دریایی چین در سال ۲۰۱۶، ۱۹.۳ میلیارد دلار بوده است که در سال ۲۰۱۷ با اندکی افزایش به ۱۹.۷میلیارد دلار (به صورت تقریبی) رسیده است. این افزایش با بهبود صادرات محصولات پروسس و فرآوری شده و ثبات در صادرات محصولات پرورشی حمایت شده است. به عنوان مثال صادرات به آمریکا از ۲.۹۴میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ به ۳.۱میلیارد دلار در سال رسیده است. صادرات مواد غذایی دریایی آمریکا به چین بعد از ۲سال رکود، در سال ۲۰۱۷ با افزایش قابل ملاحظه به ۱.۲میلیارد دلار رسیده است. کاهش تعرفه برای برخی محصولات مانند سالمون، میگو می‌تواند موجب افزایش واردات برای نیاز داخل در سال ۲۰۱۸ شود.

از سال ۲۰۱۶ بخش محصولات پرورشی قوی تر بوده است و عامل اصلی رشد نهایی بخش مواد غذایی دریایی بوده  است. بخش صید و محصولات آزاد نیز با اندکی کاهش به ۱۷.۵۹میلیون تن در حال حاضر رسیده است. در نیمه سال هم داستان تقریبا بر همین منوال بود (رشد ۴.۹۸درصدی محصولات پرورشی و ثبات نسبی در بخش محصولات آزاد). طی ۹ماه اول سال 2022 هم مجموع صید در آب‌های آزاد چین با کاهش ۱۱.۹درصدی مواجه بوده است. در مجموع در سال 2022 برای این بخش کاهش ۷.۷درصدی و رسیدن به عدد ۱۶.۲۳ میلیون تن مورد انتظار است. قوانین و محدودیت‌های وضع شده در این موضوع موثر هستند و قانون گذاران این بخش قصد دارند تا سال 2025 با کاهش قابل توجه، نزدیک به ۳میلیون تن از مجموع صید در آب‌های این کشور جلوگیری کنند.

در بخش محصولات پرورشی، چین ۶۰% از کل محصولات این بخش در جهان را تولید می‌کند. در سال 2022 عدد مورد نظر این بخش با ۴.۵درصد رشد انتظار می‌رود بیش از ۵۳.۷۴میلیون تن باشد که این رقم معادل با ۷۶.۸درصد از کل تولید مواد غذایی دریایی  چین در سال ۲۰۱۷ است. در بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶، محصولات پرورشی دریایی ۱۹.۴درصد و محصولات پرورشی آب شیرین ۲۰.۲درصد رشد کرده‌اند . پیش بینی می‌شود این روند رو به رشد برای سال ۲۰۱۸ نیز ادامه پیدا کند.

ماهی با حجم ۲۹/۵۱ میلیون تن، بزرگترین دسته‌بندی در تولید غذاهای دریایی پرورشی است و ۵۷/۴ درصد کل تولید را در سال 2020 تشکیل می‌دهد. در سال 2022 به دلیل افزایش تقاضا داخلی، انتظار می‌رود تولید ماهی پرورشی افزایش بیشتری داشته باشد.

کپور با ۲۰/۳۹ میلیون تن تولید در سال 2020، بالاتر از رقم ۱۹/۶۶ میلیون تن در سال 2019، به پرطرفدارترین ماهی پرورشی آب شیرین تبدیل شد. افزایش خالص ۷۲۸,۰۰۰ تن کپور- هر چند کمتر از ۱/۲ میلیون تن سال ۲۰۱۴ بود- به دلیل قیمت ارزان و تازگی در داخل به مصرف رسید و پاسخگوی رشد تقاضای داخلی بود. کپور تقریباً در تمام استان‌ها و شهرها در استخر، دریاچه و آب انبار پرورش می‌شود. انتظار می‌رود تولید کپور در سال 2024 رشد بیشتری داشته باشد.

چین بزرگ‌ترین تولیدکننده ماهی تیلاپیا در جهان نیز است. کل تولید این گونه در سال ۲۰۱۶ به ۱/۸۷ تن رسید که از ۱/۷۸ میلیون تن ۲۰۱۵ بالاتر است. در سال‌های اخیر، پرورش تیلاپیا رشد مستمری داشته است و انتظار می‌رود در سال 2022 از ۱/۹ میلیون تن فراتر برود. مصرف داخلی تیلاپیا پتانسیل بالایی دارد، اما تقاضای جهانی اصلی ترین محرک رشد این بخش است. انتظار می‌رود صادرات تیلاپیا به آرامی افزایش پیدا کند، چرا که رشد صادرات در بازار‌های جدید از جمله آفریقا کاهش صادرات به آمریکا (بزرگ‌ترین بازار صادرات چین) را جبران خواهد کرد.

محصول فرآوری شده تیلاپیا تقریباً ۶۷ درصد حجم صادرات را تشکیل می‌دهند. کل صادرات تیلاپیا (از جمله ماهی خام معادل تیلاپیا فرآوری شده) در سال 2022 به ۸۷۵,۰۰۰ تن رسیده است که ۴۵ درصد کل تولید تیلاپیا محسوب می‌شود. صنعت تیلاپیا در چین به دلیل بازدهی مناسب تولید، از مزیت نسبی برخوردار می‌باشد که یکی از دلایل اصلی آن، پیشرفت‌های فنی است به طور مثال گونه‌های جدید با عملکرد بهتر در رشد است. با این وجود، ناپایداری‌های جوی، نوسانات قیمتی و بیماری چالش‌های اصلی برای این بخش محسوب می‌شوند.

چین با تولید ۳/۳ میلیون تن میگو بزرگ‌ترین تولیدکننده میگو پرورشی در جهان است که این رقم بیش از ۳/۰۳ میلیون تن در سال 2023 است. تولید میگو سفید پرورشی (پنائوس وانامی) ۱/۶۷ میلیون تن ( بالاتر از ۱/۶۲ میلیون تن در سال 2022) بوده است.

به طور کل آبزی ‌پروریدر چین با افزایش آسیب ‌های حاصل از بلایای طبیعی مانند طوفان، سیل و دمای پایین در فصل بهار در ارتباط است. علاوه بر این، شیوع بیماری از جمله استرپتوکوک و سایر بیماری‌ها کماکان روی تولید تیلاپیا تأثیرگذار هستند. از سال ۲۰۱۵ براساس گزارش‌ها، مزرعه‌داران به دلیل شیوع گسترده سندرمی در پرورش میگو که در زمان قدیم به آن ‌”هرگز رشد نمی‌کند” می‌گفتند، نا امید شده‌اند. تأسیسات قدیمی‌تر آبزی‌پروری (هم آب شیرین و هم آب‌های آزاد) از بهره‌وری پایین حاصل از بالای طبیعی، آلودگی آب و نرخ بالای بیماری که رشد و بازدهی ماهی را کاهش می‌دهد آسیب دیده‌اند.

صنعت چین تأثیرات این بیماری‌ها را با توسعه پیشرفت‌ها فنی و ارتقا روش‌های بهتر آبزی ‌پروری به حداقل رسانده است. کارشناسان پرورش میگو در حال تحقیقات روی ژنتیک/ تولید مثل و ارتقا روش‌های بهتر پرورش متراکم، تغذیه، جلوگیری از بیماری و مصرف دارو برای حل مشکل “هرگز رشد نمی‌کند” می‌باشند.

“انجمن ملی نوآوری صنعت تیلاپیا”با هدف توسعه یک تکنولوژی جدید برای ارتقاء تولید و فرآوری تیلاپیا تشکیل شده است. بسیاری از مزرعه‌داران، برای حفظ کیفیت آب و کاهش خطر بیماری، تراکم پرورش ماهی را کاهش دادداده اندند. تولیدکنندگان هم بر کنترل کیفیت خوراک و ورودی بچه‌ماهیان سختگیری بیشتری کرده‌اند. دولت و صنعت تحقیقات روی گونه‌های جدیدی که نسبت به استرس و بیماری تحمل بیشتری دارند را گسترش داده‌اند. آن‌ها خوراکی‌های مخصوص تیلاپیا که مناسب محیط‌ها و مراحل مختلف رشد می‌باشد را ساخته و توسعه داده‌اند.

محصولات دریایی وارداتی که فرآوری شده و مجدداً صادر می‌شوند از تعرفه‌های گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده (VAT) معاف هستند. محصولات وارداتی که در چین فرآوری و فروخته می‌شوند مشمول ۱۰ تا ۱۷ درصد تعرفه گمرکی و ۱۳ درصد مالیات ارزش افزوده می‌شوند. طبق گزارش‌ها، مشوق ‌های مالی چین در راستای صادرات مجدد، مرتبط با نقش صنعت فرآوری در ایجاد اشتغال و تولید مواد متشکله خوراک برای پاسخ به نیاز روزافزون و تقاضای رو به رشد این صنعت صادر می‌شود. با این حال، این صنعت با چالش افزایش هزینه دستمزد و نیروی کار و هزینه‌های زیست محیطی روبرو است.

بیشتر مصرف‌کنندگان چینی محصولات زنده/ تازه دریایی را به محصولات فرآوری شده ترجیح می‌دهند. به همین دلیل مصرف داخلی غذاهای فرآوری شده دریایی نسبت به کل مصرف داخلی مواد غذایی دریایی پایین است. البته به دلیل پیشرفت در سیستم‌های فرآوری، توزیع و زنجیره سرد و افزایش علاقه مصرف‌کنندگان به رژیم‌های غذایی با تنوع بیشتر، انتظار می‌رود مصرف محصولات فرآوری شده در هر دو بخش شهری و روستایی رشد مستمری داشته باشد. بعلاوه، دست‌اندرکاران این صنعت معتقدند ارسال و حمل محصول و نگهداری محصولات دریایی زنده پتانسیل خطرات مرتبط با ایمنی غذایی را بالا می‌برد.

 

تجارت ماهی در چین

انتظار می‌رود تجارت غذاهای دریایی در سال 2024 بهبود بیشتری پیدا کند و با افزایش تقاضا در بازار‌های داخلی و بین‌المللی رشد کند. واردات غذاهای دریایی در ده ماهه اول 2023 با ۱۰/۸ درصد افزایش به ۲/۱۷ میلیون تن به ارزش ۶/۶ میلیارد دلار رسیده است که نسبت به سال قبل ۱۶/۹ درصد بیشتر است. منابع صنعتی رشد واردات غذاهای دریایی چین را به رونق تقاضا جهانی که واردات غذاهای دریایی در چین را به سوی فرآوری مجدد پیش می‌برد و مصرف زیاد داخلی نسبت می‌دهند.

 

چین در فرآوری غذاهای دریایی با مواد اولیه وارداتی و منابع پرورشی داخلی دارای مزیت نسبی است. با فرض اینکه چین ظرفیت فرآوری در مقیاس بزرگ را توسعه دهد و مصرف داخلی افزایش یابد، تجارت غذاهای دریایی این کشور در آینده نزدیک به رشد آرام خود ادامه می‌دهد.

صادرات

انتظار می‌رود در سال 2024، با افزایش تقاضا در بازار‌های اصلی غذاهای دریایی، صادرات سی فود به افزایش خود ادامه بدهددهد. در طی ده ماه اول 2024، صادرات محصولات دریایی با ۳/۹ درصد رشد به ۳/۲۹ میلیون تن، به ارزش ۱۵/۷۷ میلیارد دلار رسیده است که نسبت به سال قبل ۲ درصد افزایش داشته است. صادرات غذاهای دریایی چین در سال 2022 کمی بهبود داشته  است و نسبت به سال قبل با رشد ۲/۶ درصدی همراه بوده است.  رهبران چینی اطمینان دارند در آینده‌ای قابل پیش‌بینی، کل ارزش صادرات سی فود رشد آرام خود را حفظ خواهد کرد، و ظرفیت بالای فرآوری غذاهای دریایی و بخش آبزی‌پروری در چین محرکی قوی برای صادرات محصولات پرورشی می‌باشد.

پرطرفدارترین ماهی‌های وارداتی در ایران ماهی لیستائو و تیلاپیا هستند که به طور متوسط به ترتیب با قیمت کیلویی 6000 و حدود 14 هزار تومان جمهوری کره و چین به کشور وارد می‌شود. در سه ماهه اول سال جاری کمتر از 10 هزار تن ماهی لیستائو و دو هزار تن ماهی تیلاپیلا وارد کشور شده‌است و علاوه بر آن لیست اقلام وارداتی گمرک نشان می‌دهد که انواع دیگر ماهی از جمله سالمو، هیک، قزل‌آلا، تن و کاد نیز از کشور هشت کشور وارد شده است.

آمارهای گمرک حاکی از آن است که طی دوماهه نخست سال جاری کمتر از 10 هزار تن ماهی لیستائو یا بونیت با ارزش حدود 20 میلیون دلار به کشور وارد شده‌‌اند. بزرگترین وارد کننده این ماهی به ایران چین است که در این مدت نزدیک به 5 هزار تن ماهی لیستائو را به ایران صادر کرده‌ است.

پس از آن به ترتیب هند و چین بیشترین صادرات لیستائو به ایران را دارند. قیمت گمرکی هر کیلو ماهی لیستائوی وارداتی حدود دو دلار یعنی تقریبا معادل 6000 تومان است. البته لیستائو به جز این سه کشور از امارات، اندونزی، ترکیه، نیوزلند و هند نیز به کشور وارد می‌شود. دومین ماهی پرطرفدار وارداتی در بازار ایران تیلاپیا است که در فصل اول سال جاری حدود دو هزار تن از آن با ارزش بیش از 8.5 میلیون دلار به کشور وارد شده‌است. فهرست واردات گمرک در فصل بهار نشان می‌دهد که بزرگترین فروشنده تیلاپیا به ایران چین است که بیش از هزار تن یعنی حدود نیمی از تیلاپیاهای وارداتی از این کشور خریداری شده‌است.

علاوه بر چین، ایران از امارات هم حدود 500 تن تیلاپیا را در سه ماهه اول سال جاری خریداری کرده‌ است. قیمت هر کیلو از این ماهی در گمرک حدود 4.5 دلار است. اما آمارهای گمرکی نشان می‌دهدد که تیلاپیا گران‌ترین ماهی وارداتی ایران نیست بلکه ماهی قزل‌آلای اقیانوس اطلس و دانوب گران‌ترین ماهی‌هایی هستند که به کشور وارد می‌شوند. قیمت هر کیلو از این ماهی که از کشور نروژ در این سه ماهه وارد ایران شده‌است حدود 10 دلار است و در این مدت دو تن از آن با ارزش مجموعا 23 هزار دلار به کشور وارد شد. پس از آن ماهی آزاد اطلس و دانوب با قیمت بیش از 6 دلار از کشورهای امارات، نروژ، نیوزلند و هند به عنوان گران‌ترین ماهی وارداتی به کشور وارد می‌شود. علاوه بر این‌ها ایران در سه ماهه اول سال جاری ماهی‌های هیک و کاد را نیز از هند، نیوزلند و امارات خریداری و وارد کرده‌ است.

بازار ماهی چین چیست؟

بازار ماهی چین مکانی است که در آن انواع مختلف ماهی‌ها و محصولات دریایی برای فروش عرضه می‌شوند.

کجا می‌توان بازار ماهی چین را پیدا کرد؟

بازار ماهی چین در بسیاری از شهرهای ساحلی و بنادر چین وجود دارد، مانند شانگهای، گوانگ‌ژو و دالیان.

چه نوع ماهی‌ها و محصولات دریایی در بازار ماهی چین فروخته می‌شود؟

انواع ماهی‌ها، میگو، خرچنگ، صدف، و دیگر محصولات دریایی تازه و خشک شده در این بازارها فروخته می‌شود.

آیا بازار ماهی چین تنها به فروش محصولات دریایی محدود است؟

خیر، برخی از این بازارها همچنین محصولات غذایی دیگر مانند سبزیجات، میوه‌ها و ادویه‌ها را نیز عرضه می‌کنند.

آیا بازار ماهی چین برای گردشگران جذاب است؟

بله، بازار ماهی چین به دلیل تنوع و تازگی محصولات دریایی و فرهنگ محلی، برای گردشگران جذابیت زیادی دارد.