یکی از مواردی که به شرکت‌های داخلی و افراد کمک میکند تا بتوانند نیازهای شرکت خود را تامین و محصولات مختلف را تولید کنند، امر واردات کالا به داخل کشور است. برای واردات کالا باید مراحل مختلفی را طی کنید. یکی از مواردی که برای واردات کالا باید مد نظر قرار دهید، دانستن تعرفه گمرکی مربوط به کالاهای وارداتی است. این تعرفه براساس نوع کالا متفاوت است و اگر از تعرفه گمرکی اشتباه استفاده کنید ضرر زیادی را متحمل خواهید شد که در برخی از موارد حتی غیر قابل جبران است.
کد تعرفه گمرکی یکی از موضوعات مهم در حوزه ترخیص کالا از گمرک است که تاجران و بازرگان باید پیش از شروع فعالیت خود نسبت به دریافت آن از مراجع مربوطه اقدام کنند. درحوزه تجارت بین الملل برای شناسایی هر کالا یک کد واحد در نظر گرفته می‌شود که به آن کد، کد تعرفه گمرکی یا HS Code می‌گویند و معمولا در اغلب کشورهای جهان یکسان است. این کد از اهمیت بالایی برخوردار است، برای آنکه بتوانید اطلاعات خود را در رابطه با این کد بیشتر کنید تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
تعرفه گمرکی چیست؟
در تجارت بین الملل تمامی کالاها براساس استانداردی جهانی دسته بندی می‌شوند و هر کالا توسط یک کد واحد هشت تا ده رقمی شناسایی می‌شود که به آن، کد تعرفه کالا یا HS Code می‌گویند. هیچ کالایی در دنیا وجود ندارد که در این طبقه بندی قرار نگیرد یا قابل طبقه بندی شدن نباشد، تمامی کالاها در دنیا از تمام کشورها در این دسته بندی قرار داردکد تعرفه گمرکی کلیه مشخصات و جزئیات کالا را در خود دارد به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است. از طریق این کد می‌توان متوجه شد که کالا برای واردات به چه مجوزهایی نیاز دارد، حقوق گمرکی یا حقوق ورودی کالا چقدر است، آیا کالا در دسته کالاهای غیر مجاز و ممنوع قرار می‌گیرد یا خیر و سایر موارد مربوط به اطلاعات خاص کالا.
به طور کلی کد تعرفه یک سیستم عملکردی است که فرایند طبقه بندی کالا و محصولات را استاندارد میکند و کنترل و شناسایی این فرایند را برای واردات کالاهای مختلف به کشور آسان تر و روان تر میکند.
در هر کشور، کد تعرفه گمرکی کالا در کتابی نوشته شده است و با توجه به قوانین آن کشور برای هر کالا حقوق و عوارض گمرکی در نظر گرفتهمی شود. تعیین تعرفه گمرکی در ایران توسط هیئت دولت صورت می‌گیرد و در ابتدای هر سال منتشر می‌شود. تعرفه‌های گمرکی تعیین شده در هیئت دولت باید به تصویب و تایید کمیسیون ماده یک نیز برسند سپس اجازه انتشار عمومی را دریافت می‌کنند. تعرفه گمرکی 1402 نیز مانند سال‌های گذشته به‌روز و جدید شده است و می‌توانید کتاب مقررات صادرات و واردات 1402 را تهیه کنید تا از تعرفه گمرکی انواع کالاها در سال 1402 باخبر شوید، در حال حاضر این دولت مشغول تدوین و ارائه تعرفه‌های گمرکی مربوط به سال 1403 است.
تعرفه گمرکی (Customs Tariff) یک مالیات یا عوارضی است که دولت‌ها بر کالاهایی که وارد یا صادر می‌شوند، اعمال می‌کنند. این تعرفه‌ها به عنوان یکی از ابزارهای سیاست تجاری و اقتصادی کشورها استفاده می‌شوند و نقش مهمی در تنظیم تجارت بین‌المللی، حمایت از صنایع داخلی، کنترل ورود کالاهای خاص، و ایجاد درآمد برای دولت‌ها دارند.
انواع تعرفه‌های گمرکی
تعرفه‌های گمرکی معمولاً به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- تعرفه‌های وارداتی (Import Tariffs) این نوع تعرفه‌ها بر کالاهایی که وارد کشور می‌شوند اعمال می‌شود. تعرفه‌های وارداتی ممکن است برای حمایت از صنایع داخلی، تنظیم تجارت خارجی، یا به عنوان منبع درآمد دولت استفاده شوند. این تعرفه‌ها به واردکنندگان اضافه می‌شود و معمولاً به صورت درصدی از ارزش کالا (Ad Valorem) یا به صورت مبلغ ثابت بر واحد کالا (Specific) تعیین می‌شوند.
- تعرفه‌های صادراتی (Export Tariffs) این نوع تعرفه‌ها بر کالاهایی که از کشور صادر می‌شوند اعمال می‌شود. تعرفه‌های صادراتی معمولاً کمتر رایج هستند و ممکن است به منظور کنترل خروج منابع مهم یا تنظیم قیمت‌های داخلی استفاده شوند.
اهداف و کارکردهای تعرفه گمرکی
تعرفه‌های گمرکی چندین هدف و کارکرد دارند، از جمله:
- حمایت از صنایع داخلی: با اعمال تعرفه‌های بالاتر بر واردات، دولت‌ها می‌توانند هزینه واردات کالاهای خارجی را افزایش داده و بدین ترتیب کالاهای تولید داخلی را رقابتی‌تر کنند.
- افزایش درآمد دولت: تعرفه‌های گمرکی می‌توانند به عنوان یک منبع درآمد مهم برای دولت‌ها عمل کنند، به خصوص در کشورهایی که سیستم مالیاتی کارآمدی ندارند.
- تنظیم تجارت خارجی: تعرفه‌ها می‌توانند برای تنظیم حجم و نوع واردات و صادرات استفاده شوند، به عنوان مثال برای محدود کردن واردات کالاهای لوکس یا کالاهایی که به طور موقت مورد نیاز نیستند.
- حفظ منابع طبیعی و محیط زیست: برخی تعرفه‌های صادراتی می‌توانند برای حفظ منابع طبیعی و جلوگیری از برداشت بی‌رویه از آن‌ها اعمال شوند.
- کنترل قیمت‌های داخلی: تعرفه‌ها می‌توانند به تنظیم قیمت‌های داخلی کمک کنند، به خصوص در مواردی که قیمت کالاها در بازارهای جهانی به شدت نوسان دارند.
نحوه محاسبه تعرفه گمرکی
تعرفه‌های گمرکی می‌توانند بر اساس چندین معیار محاسبه شوند:
- تعرفه‌های Ad Valorem: درصدی از ارزش کالا را شامل می‌شود. مثلاً 10% از ارزش کالا.
- تعرفه‌های Specific: مبلغ ثابت بر واحد کالا، مانند 5 دلار بر هر کیلوگرم.
- تعرفه‌های ترکیبی (Compound Tariffs): ترکیبی از تعرفه‌های Ad Valorem و Specific.
قوانین و مقررات مربوط به تعرفه‌های گمرکی
تعرفه‌های گمرکی توسط دولت‌ها تعیین می‌شوند و معمولاً در جداول تعرفه گمرکی (Tariff Schedules) مشخص می‌شوند. این جداول شامل کدهای کالا (HS Codes)، نرخ‌های تعرفه و سایر مقررات مرتبط هستند. سیستم هماهنگ شده (Harmonized System, HS) که توسط سازمان جهانی گمرک (WCO) تدوین شده، یکی از استانداردهای بین‌المللی برای دسته‌بندی کالاها است که در تعیین تعرفه‌های گمرکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تعرفه‌های گمرکی ابزاری کلیدی در سیاست‌های تجاری و اقتصادی کشورها هستند. آن‌ها نه تنها به تنظیم تجارت بین‌المللی کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند نقش مهمی در حمایت از صنایع داخلی، ایجاد درآمد برای دولت‌ها، و حفظ منابع طبیعی داشته باشند. شناخت دقیق این تعرفه‌ها و مقررات مربوط به آن‌ها برای شرکت‌ها و افراد درگیر در تجارت بین‌المللی بسیار مهم است.
هر کدام از اعداد کد تعرفه گمرکی نشان دهنده چیست؟
هر کدام از اعداد کد تعرفه به موضوعی اشاره دارند. دو رقم اول این کد نربئط به فصل قرارگیری کالا هستند، لازم به ذکر است که کدهای تعرفه در یک کتاب و به صورت فصل بندی منتشر می‌شوند. دو رقم بعدی اشاره به سردسته‌ها دارد و دو رقم دیگر تعیین‌کننده زیر دسته‌ها هستند. به طورکل اگر کد تعرفه گمرکی 850110 باشد، عدد 85 اشاره به فصل قرارگیری کد تعرفه دارد، عدد 01 سر دسته کد تعرفه را نشان می‌دهد و عدد 10 زیر دسته کالا را شامل می‌شود.
کد تعرفه گمرکی چه کاربردهایی دارد؟
همانطور که در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم کد تعرفه یک کد بین المللی است که حقوق ورودی کالا را تعیین میکند علاوه بر این مشخص میکند که واردات کالا به مجوز نیاز دارد یا نه.
پروفروما اینویس یکی از مواردی است که در آن از کد تعرفه گمرکی استفاده می‌شود. در صورتی که کد تعرفه عمدا یا سهوا اشتباه درج شود مجازات‌هایی به صورت جریمه نقدی برای خریدار که صاحب کالا در نظر گرفته می‌شود. این جریمه می‌تواند شامل 50 تا 200 درصد ارزش گمرکی کالا باشد. جمع آوری مالیات داخلی کشور و جمع آوری اطلاعات مربوط به تجارت بین المللی یکی از دیگر کاربردهای این کد است.
انواع تعرفه گمرکی
بر اساس سیاست‌های تجاری هر کشور، برای ترخیص کالا از گمرک انواع تعرفه در نظر گرفته می‌شود. از طریق انواع تعرفه گمرکی می‌توان سهم ارزی هر کالا را مشخص کرد. به طور کلی تعرفه به چهار دسته زیر تقسیم می‌شوند:
انواع تعرفه گمرکی از نظر هدف
تعرفه‌های گمرکی بر اساس هدف به سه دسته تعرفه مالی، حمایتی و ارشادی تقسیم می‌شوند. تامین مخارج مالی دولت مهم‌ترین هدف در تعرفه‌های مالی است. در تعرفه‌های حمایتی هدف دولت ایجاد شرایط رقابتی برای کالاهای داخلی در مقابل کالاهای وارداتی است. در تعرفه‌های ارشادی هم هدف هدایت تقاضا مصرف‌کننده از یک محصول به محصول دیگر است.
انواع تعرفه گمرکی از نظر مقام وضع‌کننده
از نظر مقام وضع‌کننده تعرفه‌ها به دو دسته مستقل و قراردادی تقسیم بندی می‌شوند. تعرفه مستقل توسط کشور ذینفع و بر اساس ملاحظات ملی تدوین می‌شود. در تعرفه‌های قراردادی بر اساس قراردادهای دو یا چند جانبه و برای مدت زمانی معین تعیین می‌شوند، تعرفه‌های ترجیهی نیز در این دسته قرار می‌گیرند.
انواع تعرفه گمرکی از نظر شکل
تعرفه‌های گمرکی بر اساس شکل به دو دسته واحد و مرکب تقسیم می‌شوند. در تعرفه واحد برای تمامی کالاهای وارداتی و صادراتی منبع دریافتی مشخصی تعیین می‌شود. برای نمونه حقوق گمرکی 4 درصدی برای انواع کالا درنظرگرفته می‌شود. در تعرفه مرکب انواع مختلف کالاهای وارداتی و صادراتی طبقه بندی شده و برای هر طبقه ماخذی تعیین می‌شود.
انواع تعرفه گمرکی از نظر ماخذ محاسبه
تعرفه‌های گمرکی بر اساس ماخذ محاسبه به انواع تعرفه ارزشی، ویژه یا مقداری و مختلط یا مرکب تقسیم می‌شوند. در تعرفه ارزشی، حقوق ورودی قابل پرداخت تابعی از ارزش کالای ورودی است. آگاهی از تعرفه ارزشی برای انجام تشریفات مربوط به ترخیص کالا از گمرک ضروری است. در تعرفه ویژه یا مقداری حقوق ورودی قابل پرداخت، تابعی از کمیت محصول است و از ضرب حقوق ورودی در مقدار کالا، حقوق ورودی قابل پرداخت به دست می‌آید. در تعرفه مرکب یا مختلط نیز به صورت ترکیبی از دو روش ویژه و ارزشی استفاده می‌شود.
مراحل دریافت کد تعرفه گمرکی
اگر شما هم به عنوان تاجر و واردکننده کالا یا صادرکننده کالا نمی‌دانید که محصول موردنظرتان چه کد تعرفه‌ای دارد، می‌توانید برای دریافت آن مراحل زیر را طی کنید. سالانه کتابچه‌ای به چاپ می‌رسد که جدیدترین کدهای تعرفه و عوارض گمرکی در آن ثبت می‌شوند و شما می‌توانید آن را نیز تهیه کنید. اما راهکار سریع‌تر مشخص کردن تعرفه گمرکی به شرحی است که در ادامه مقاله آن را بررسی خواهیم کرد:
شما باید در ابتدا وارد سایت irancode. ir شوید.
سپس باید روی قسمت درختواره ایران کد در بخش بالای سایت، کلیک کنید.
پس از آن شما وارد بخش درختوارههای بین المللی شوید.
در این بخش شما می‌توانید بدون مشکل طبقه بندی تعرفه را مشاهده کنید.
اولویت بندی تعرفه گمرکی
اولویت بندی‌های تعرفه گمرکی براساس سیاست‌های هر کشور تعیین می‌شوند و بدین صوت نیست که تمامی کدهای در تمام کشورها با هم یکی و برابر باشند. به طور کلی اولویت بندی‌های مربوط به تعرفه گمرکی در 10 بخش تقسیم بندی می‌شوند. اولویت اول مربوط به نیازهای گمرکی و کالاهای اساسی است و اولویت آخر نیز به کالاهای لوکس تعلق دارد که ارز دولتی به این کالا تعلق نمی‌گیرد. سود بازرگانی و نرخ ارز دولتی در هر یک از این اولویت‌ها متفاوت هستند. برای مثال در اولویت دهم سود بازرگانی به نسبت سود ثبت شده در جداول دو برابر شده است.
تفاوت تعرفه گمرکی و حقوق ورودی چیست؟
گفت این دو مفهوم تقریبا یکسان هستند؛ تعرفه گمرکی را می‌توان معیاری عددی دانست که ارزش و جایگاه کالاها را در هنگام ترخیص از گمرک مشخص میکند و براساس آن نیز مالیات و عوارض از صاحبین کالا دریافت می‌شود. حقوق ورودی هم همان مقدار دریافتی گمرک از صاحبان بار است که در قالب حقوق و عوارض گمرکی و در مقدارهای گوناگون دریافت می‌شود.
نحوه پرداخت هزینه‌ها و حقوق گمرکی
پرداخت هزینه‌ها و حقوق گمرکی برای واردات یا صادرات کالاها به چند روش انجام می‌شوند. در ادامه مقاله نحوه پرداخت هزینه‌ها و حقوق گمرکی را به صورت کامل بررسی خواهیم کرد.
پرداخت در محل: این روش اغلب برای کالاهایی استفاده می‌شود که ارزش آن‌ها کمتر است.
پرداخت با اعتبارنامه: بانک صادرکننده اعتبارنامه، هزینه‌ها و حقوق گمرکی را به بانک مشتری در کشور مبدأ یا مقصد منتقل میکند.
پرداخت از طریق ارزهای الکترونیکی: پرداخت هزینه‌ها و حقوق گمرکی از طریق کارت‌های اعتباری، پرداخت‌های آنلاین یا ارزهای دیجیتالی صورت می‌گیرد.
به صورت کلی، نحوه پرداخت هزینه‌ها و حقوق گمرکی براساس قوانین و مقررات گمرکی کشور موردنظر و نوع کالا ممکن است متفاوت است و ثابت نیست.
میزان هزینه و حقوق گمرکی
هزینه و حقوق گمرکی بسته به نوع کالا، کشور مبدأ و مقصد، نرخ تعرفه گمرکی و قوانین و مقررات گمرکی متفاوت هستند. هزینه و حقوق گمرکی عبارتند از تعرفه گمرکی، مالیات و عوارض گمرکی، هزینه خدمات گمرکی و هزینه بیمه. هزینه خدمات گمرکی عبارتند از هزینه بررسی کالاها توسط مقامات گمرکی، هزینه حمل‌ونقل و هزینه بسته‌بندی.
مراحل آگاهی از تعرفه گمرکی کالای خود
برای دریافت اطلاعات کامل از تعرفه گمرکی کالاهای خود می‌توانید به سایت سازمان گمرک ایران به آدرس www. irica. gov. ir مراجعه کنید و در بخش “جستجوی تعرفه گمرکی” نام کالای خود را وارد کنید و پس از جستجو، تعرفه گمرکی آن را بررسی کنید. علاوه بر این شما می‌توانید با مشاوران گمرکی و کارشناسان خبرع در این حوزه تماس بگیرید و از آن‌ها در خصوص تعرفه گمرکی کالای خود سؤال کنید. علاوه بر این، برای واردات کالاها به ایران می‌توانید از خدمات شرکت حمل‌ونقل آریا حمل استفاده کنید.
کد تعرفه گمرکی چه کاربردهایی دارد؟
کد تعرفه گمرکی یا همان HS Codeبرای کشورها و ارگان‌های مربوطه بسیار مهم است و کاربردهای زیادی دارد. در زیر برخی از کاربردهای کد تعرفه گمرکی را بررسی خواهیم کرد:
تعیین تعرفه گمرکی
تنظیم تجارت بین‌المللی
تحلیل بازار
تشخیص منشأ کالا
پیشگیری از قاچاق کالا
آمارگیری
کد تعرفه گمرکی به دولت‌ها و سایر ارگان‌های مربوطه کمک میکند تا با تعیین تعرفه درست برای کالاها، تنظیم تجارت بین‌المللی را به بهترین شکل انجام دهند و به افزایش درآمد کشور هم کمک کنند.
سخن پایانی
در حال حاضر و با توجه به پیچیدگی‌های قوانین گمرکی، تجارت بین المللی امری سخت و تخصصی شده اسن و نیاز به تجربه و کسب اطلاعات لازم در این زمینه دارد، بی‌توجهی به این قوانین می‌تواند مشکلات بسیاری را در راه تجارت شما ایجاد کند و سپس ضرر‌های بسیاری برای شما شود. شرکت حمل و نقل بین المللی آریا حمل با ارائه خدماتی از قبیل حمل بار هوایی، زمینی و دریایی، ترخیص کالا از گمرک، صادرات و واردات، حواله ارزی، انبارداری و غیره آماده خدمت رسانی به کلیه تجار و بازرگانان است. این شرکت با دارا بودن نمایندگی در کشورهای چین، امارات، ترکیه و سوریه و بهره‌مندی از نیروهای متخصص امور تجارت شما را سریع‌تر، آسان‌تر و مطمئن‌تر کند.
ارسال سریع، تحویل Door to Door، پشتیبانی تخصصی، رهگیری آنلاین، اعلام قیمت تمام شده پیش از ثبت سفارش و غیره برخی از مزایایی است که استفاده از خدمات ارائه شده در مجموعه ما هستند. شما عزیزان می‌توانید جهت هر گونه مشاوره در زمینه ترخیص کالا از گمرک فرودگاه امام خمینی و دیگر خدمات همچنین ثبت سفارش از طریق راه‌های ارتباطی زیر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
انواع تعرفه گمرکی چیست؟
انواع تعرفه گمرکی از نظر هدف عبارتند از: مالی، حمایتی و ارشادی انواع تعرفه گمرکی از نظر مقام وضع‌کننده عبارتند از: مستقل و قراردادی انواع تعرفه گمرکی از نظر شکل عبارتند از: واحد و مرکب انواع تعرفه گمرکی از نظر مرجه محاسبه عبارتند از: ارزشی، ویژه یا مقداری و مختلط یا مرکب
استعلام تعرفه گمرکی چگونه انجام می‌شود؟
برای استعلام تعرفه گمرکی کالایی که درنظر دارید، باید به سایت irancode. ir بروید و درختوارههای بین‌المللی را انتخاب کنید و در آن قسمت کد تعرفه کالا خود را در طبقه‌بندی تعرفه گمرکی مشاهده کنید.
تعرفه گمرکی کالا چیست؟
در تجارت بینالملل هر کالایی دارای یک کد هشت یا ده رقمی به اسم HS code است که جزئیات و اطلاعات و ارزش یک کالا را در خود جای داده است.
