حمل و نقل ترکیبی

حمل و نقل ترکیبی شریان اصلی تجارت بین‌المللی است از همین رو بشر همواره در جستجوی راهی ایمن وسریع برای حمل ونقل کالاهای خود بوده است تا بتواند تجارت موفق و بهتری را در حوزه بین‌المللی داشته باشد. با توجه به روند رو به رشد تجارت جهانی‌حمل ‌و نقل کالاها نقش مهم‌تری را پیدا کرده‌اند، با در نظر گرفتن شاخص‌های کاهش هزینه و سرعت انتقال کالا از مبدا به مقصد نهایی روش حمل و نقل ترکیبی یا حمل و نقل چند وجهی بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است و در حال حاضر برای ارسال کالاهای مختلف اغلب از روش حمل‌ونقل ترکیبی کالا استفاده می‌شود.

پیشرفت تکنولوژی و افزایش جمعیت منجر شده است تا حجم تجارت بین‌المللی در جهان نسبت به گذشته افزایش چشمگیری داشته باشد به گونه‌ای که بدون در نظر گرفتن هزینه‌های سنگین مربوط به جابجایی کالا و نیز مسافت طولانی بین کشورهای مختلف دیگر هیچ محدودیتی برای صادرات و واردات کالا بین کشورهای مختلف وجود ندارد. با این حال بهره‌برداری از روش‌های جدید جابجایی کالا و ترکیب اقتصادی مسیرهای موجود سبب شده تا هزینه‌های حمل و نقل کالاها کاهش پیدا کند. در واقع می‌توان حمل و نقل ترکیبی را یکی از بهترین و اقتصادی‌ترین روش‌های حمل و نقل کالا در حوزه بین‌المللی دانست که با استفاده از حداقل دو نوع وسیله نقلیه در مسیر تجارت جهانی برای  بازر‌گانان در سراسر جهان شده است و حمل و نقل کالاها را سرعت بخشیده و این کار را راحت‌تر می‌کند.

در ادامه مقاله قصد داریم تا حمل و نقل ترکیبی یا چند وجهی را به صورت جامع بررسی و مزایای این نوع از حمل و نقل بین‌المللی را به صورت مختصر بررسی کنیم اگردرحوزه حمل و نقل بین‌المللی کالا فعال هستید پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مقاله در کنار ما باشید و اطلاعات خود را در مورد حمل و نقل ترکیبی کالا در حوزه بین‌المللی حمل و نقل کالا بالا ببرید.

 

حمل و نقل ترکیبی چیست؟

حمل و نقل ترکیبی چند وجهی به نوعی از حمل و نقل گفته می‌شود که در آن از ترکیبی از وسایل حمل و نقل مختلف برای تسهیل جابجایی کالا و ارسال سریع‌تر آن به مقصد مورد نظر استفاده می‌شود. به عبارت دیگر حمل و نقل ترکیبی، انتقال کالا از کشوری به کشور دیگر را حداقل با دو روش حمل و نقل متفاوت زمینی، هوایی و یا دریایی شامل می‌شود. توجه داشته حمل و نقل ترکیبی تحت یک قرارداد و مسئولیت واحد یک شرکت حمل و نقل انجام می‌شود.

تعریف‌های مختلفی از حمل و نقل ترکیبی در حوزه بین‌المللی ارائه شده است به زبان دیگر حمل و نقل ترکیبی اساساً یک ترکیب بین‌المللی از طریق حمل و نقل با روش‌های مختلف مانندکشتی، ریلی، کامیون، هواپیما و غیره است که معمولاً از طریق کانتینر انجام می‌شود. توجه داشته باشید که حمل ترکیب یکی از پرکاربردترین روش‌های حمل و نقل دریایی است که به دلیل انعطاف پذیری بالا در همه محموله‌های تجاری مختلف از آن استفاده می‌شود. ذکر این نکته ضروریست که در طول حمل و نقل ترکیبی کالا واحد بارگیری به صورت کلی کانتینر است که بین حالت‌های مختلف حمل و نقل جابجا می‌شود در واقع بارها از یک وسیله حمل و نقل به وسیله حمل و نقل دیگر منتقل نمی‌شود و این کانتینراست که به وسیله حمل و نقل و یک وسیله حمل و نقل دیگر منتقل می‌شود.

انواع مختلف روش‌های حمل و نقل بین‌المللی در عرصه تجارت جهانی نقش مهمی را بر عهده دارند، مانند حمل و نقل زمینی، حمل ریلی و حمل هوایی. با این حال ترکیب این روش‌ها در صنعت حمل و نقل، ارسال محموله و جا‌به‌جایی کالاها را موثرتر و کارآمد نموده است.

 

تاریخچه حمل و نقل ترکیبی

استفاده از روش حمل و نقل ترکیبی کالا ریشه در انقلاب حمل کانتینری دارد که با توسعه کشتی‌های RO-RO، و نیز شناورهای چندمنظوره و حمل کامیون‌ها در این شناورها، به عنوان یک پل ارتباط خشکی به دریا و برعکس ایجاد شد.

استفاده از کانتینرها شرایط را برای حمل کالاهای مختلف از یک روش به روش دیگر حمل و نقل راحت‌تر کرده است ضمن آنکه کانتینر ابزاری را فراهم کرده که به وسیله آن می‌توان محموله را با تمام شیوه‌های حمل و نقل کالا جابجا کرد. در دهه ۱۹۵۰ صادرکنندگان کار شروع به استفاده از کانتینرها کردند که مزیت‌های اقتصادی و عملیاتی ویژه‌ای را برای ارسال کننده محموله‌ها ایجاد کرد، ورود کانتینر به سیستم حمل و نقل باعث شد تا فرایند حمل محموله‌ها به سطح بالایی از استانداردهای بین‌المللی برسد و کالاها با آسیب حداقلی به مقصد ارسال شوند و آسیب کمتری در طول مسیر بروی کالاها ایجاد شود.

علاوه بر این افراد فعال در حمل و نقل ترکیبی توانستند بسیاری از مشکلات فنی مربوط به انتقال کالا با کشتی یا سایر وسایل نقلیه را در حوزه حمل و نقل ترکیبی رفع کنند در نتیجه حمل و نقل ترکیبی به یکی از بهترین روش‌ها برای حمل و نقل کالا در حوزه بین المللی تبدیل شده است. در حال حاضر حمل و نقل ترکیبی با نام حمل و نقل چند وجهی نیز شناخته می‌شود و یکی از مرسوم‌ترین و رایج‌ترین روش‌های حمل و نقل بین المللی کالا است.

 

مزایای حمل و نقل ترکیبی کالا

با توجه توسعه تجارت جهانی، حمل و نقل ترکیبی جایگاه بالایی را در صنعت حمل و نقل بین‌المللی پیدا کرده است و مسیر تجارت بین‌المللی را برای بازرگانان و دولت‌ها هموارتر کرده است اهمیت این موضوع از مزیت‌های حمل و نقل ترکیبی نشئت می‌گیرد که در ادامه چند مورد از مهم‌ترین مزیت‌های این روش را بررسی خواهیم کرد:

افزایش سرعت زمان حمل کالا

کاهش هزینه‌های حمل

افزایش ایمنی و مصونیت کالا

صرفه جویی در زمان

حمل و نقل ترکیبی به صورت کلی زمان ترانزیت کالا را کاهش می‌دهد و از کاغذ بازی و بروکراسی‌های اداری در حین حمل و نقل کالا جلوگیری می‌کند.

امضای یک قرارداد با یک شرکت حمل و نقل که در نهایت کاهش مسئولیت مشتری و صاحبان کالا را در پی دارد.

 

تفاوت حمل و نقل چند وجهی با حمل بین مدلی

جابجایی کالا در یک واحد بارگیری یا یک وسیله نقلیه با روش‌های حمل متوالی بدون جابجایی خود کالا در هنگام تغییر حالت را حمل و نقل بین مدلی کالا می‌نامند این روش با حمل و نقل ترکیبی کالا کاملاً متفاوت است توجه داشته باشید که وسیله نقلیه می‌تواند یک وسیله نقلیه جاده‌ای و یا حتی ریلی و حتی هوایی و کشتی باشد و محدودیتی در این حوزه وجود ندارد.

بزرگترین تفاوت حمل و نقل ترکیبی و بین مدلی در بارگیری مجدد و نیز توزیع یا عدم توزیع کالاها در زمان انتقال از یک روش حمل و نقل به روش دیگر است. اگر حمل و نقل با چندین وسیله نقلیه انجام شود اما درب کانتینرها باز نشود به آن روش حمل بین مدلی می‌گویند. دریایی یکی از مرسوم‌ترین روش‌های حمل و نقل بین‌المللی است که عموماً به صورت حمل و نقل ترکیبی انجام می‌شود و جایگاه خاصی در حوزه حمل و نقل بین‌المللی کالا دارد.

 

ویژگی‌های حمل و نقل ترکیبی کالا

به صورت کلی در حمل و نقل ترکیبی کالا از دو یا چند شیوه مختلف حمل و نقل کالا استفاده می‌شود.

تمام مراحل حمل و نقل کالا تحت یک قرارداد واحد انجام می‌شود و در آن پیمانکاران جزء وجود ندارند.

در حمل و نقل ترکیبی معمولاً متصدی حمل و نقل یک نفر است که نسبت به کل حمل و نقل کالا مسئولیت دارد.

استفاده از واحدهای کانتینری بهترین روش برای حمل و نقل ترکیبی کالا هستند که با استفاده از آنها در صنعت حمل و نقل ارسال محموله‌های تجاری به نقاط مختلف دنیا میسرتر و کم هزینه‌تر نسبت به سایر روش‌ها می‌شود. این روش برای تاجران و بازرگانان سودآوری بیشتری را در پی دارد.

حمل و نقل ترکیبی کالا به معنای استفاده از ترکیبی از روش‌های حمل و نقل مختلف برای انتقال کالاها از یک مبدأ به مقصد است. این روش می‌تواند مزایایی را در ارتباط با هزینه، زمان تحویل و انعطاف‌پذیری فراهم کند.

ویژگی‌ها و مزایای حمل و نقل ترکیبی کالا عبارتند از:

۱. هزینه کمتر: استفاده از ترکیبی از روش‌های حمل و نقل می‌تواند به کاهش هزینه‌ها منجر شود. برای مثال، استفاده از حمل و نقل جاده‌ای در داخل کشور و حمل و نقل دریایی بین کشورها می‌تواند هزینه حمل را کاهش دهد.

۲. زمان تحویل بهینه: با استفاده از ترکیبی از روش‌های حمل و نقل، می‌توان زمان تحویل را بهبود بخشید. برای مثال، استفاده از حمل و نقل هوایی برای بخشی از مسیر و حمل و نقل جاده‌ای برای بخش دیگر می‌تواند زمان تحویل را کاهش دهد.

۳. انعطاف‌پذیری: حمل و نقل ترکیبی به شما اجازه می‌دهد از هر روش حمل و نقل براساس نیازهای خاص خود استفاده کنید. این انعطاف‌پذیری به شما امکان می‌دهد برای هر بار وضعیت مناسبی را انتخاب کنید. به عنوان مثال، برای بارهای سنگین و حجیم از حمل و نقل دریایی استفاده کنید و برای بارهای حساس به زمان از حمل و نقل هوایی استفاده کنید.

۴. امنیت بیشتر: با استفاده از حمل و نقل ترکیبی، می‌توانید امنیت بیشتری در انتقال کالاها برقرار کنید. به عنوان مثال، برای بارهای گران بها و حساس از حمل و نقل هوایی استفاده کنید که قابلیت پیگیری و کنترل بیشتری دارد.

۵. حمل و نقل پایدارتر: با استفاده از ترکیبی از روش‌های حمل و نقل، می‌توانید به حمل و نقل پایدارتری دست یابید. با استفاده از روش‌های حمل و نقل کم مصرف سوخت و کاهش انتشارات گازهای گلخانه‌ای، می‌توان به حفظ محیط زیست کمک کرد.

به طور خلاصه، حمل و نقل ترکیبی کالا مزایایی از جملاز حمل و نقل ترکیبی کالا عبارتند از کاهش هزینه، بهبود زمان تحویل، انعطاف‌پذیری بیشتر، امنیت بیشتر و حمل و نقل پایدارتر. با استفاده از این روش، شما می‌توانید بهترین راه حمل و نقل براساس نیازهای خاص خود انتخاب کنید و مزایای مختلف روش‌های حمل و نقل را بهره‌برداری کنید.

 

عوامل موثر بر هزینه حمل و نقل ترکیبی

هزینه حمل و نقل ترکیبی کالا به عوامل مختلفی مانند مسافت، نوع وسیله حمل و نقل مورد استفاده، نوع بار، وزن بار، اندازه بار، نوع وسیله نقلیه، سرعت حرکت وسایر موارد از این دست وابسته است و نمی‌توان هزینه کلی برای حمل و نقل ترکیبی کالا در نظر گرفت.

عوامل دیگری نیز مانند هزینه بنزین و گازوئیل و نیز هزینه نگهداری و تعمیرات مربوط به وسایل نقلیه حتی هزینه‌های مربوط به بیمه و حقوق کارکنان و بارگیری و تخلیه بار نیز در هزینه حمل و نقل ترکیبی کالا اثرگذار هستند و نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. حمل و نقل ترکیبی روشی از حمل و نقل بار است که با انواع مختلف وسایل حمل و نقل استفاده می‌شود و هدف آن حمل و نقل درب به درب کالا است. این سیستم حمل و نقل، با جابجایی واحد بارگیری یا همان کانتینرها از یک روش حمل و نقل به یک روش حمل و نقل دیگر مانند انتقال از کامیون به کشتی سعی می‌کند تا  هزینه‌های حمل و نقل کالا را کاهش دهد خصوصاً در حوزه حمل و نقل بین‌المللی کالا.

 

کانتینر چیست و چه مزایایی دارد؟

شبکه‌های حمل و نقل وظیفه رساندن کالا و خدمات نهایی و نیز نهاده‌های مورد نیاز تولید ازمبادی و عرضه به مصرف کنندگان و تقاضا کنندگان نهایی کالا را بر عهده دارند در این بین شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی با استفاده از روش‌های مختلف حمل و نقل با توجه به مزایایی که نسبت به سایرروش‌های حمل و نقل وجود دارد فرصتی مناسب و ایده‌آل را برای گسترش تجارت بین‌المللی ایجاد کردند. روش حمل و نقل ترکیبی کالا سبب شده تا هزینه‌های حمل کالا کاهش پیدا کند.

از جنبه دیگر موقعیت جغرافیایی و استراتژیک ایران برای قرار گرفتن در مسیر حمل و نقل ترکیبی بسیار مناسب است ضمن اینکه امنیت مسیر ایران برای عبور محموله‌های تجاری سبب توسعه حمل و نقل ترکیبی شده است به همین دلیل شرکت‌های مختلفی در ایران در حوزه حمل و نقل ترکیبی فعال هستند.

در زمان حمل و نقل ترکیبی دو یا چند روش برای جابجایی کالا به صورت مداوم به کار برده می‌شود تا کالای مورد نظر از مبدا به مقصد مورد نظر ارسال شود. استفاده از این روش مزیت‌های بسیار زیادی دارد که می‌توان از آن در مکان‌های مختلف استفاده کرد به همین دلیل روش حمل و نقل ترکیبی در جهان طرفداران زیادی دارد.

مشتریان برای اینکه از یک روش برای حمل محصول خود استفاده کنند در ابتدا مزیت‌های آن را بررسی می‌کنند و آن را با سایر روش‌های حمل و نقل مقایسه می‌کنند با توجه به اینکه حمل و نقل ترکیبی مزیت‌های زیادی دارد توانسته جایگاه مناسبی را در حوزه حمل و نقل بین‌المللی کالا به خود اختصاص دهد.

روش حمل و نقل بین‌المللی کالا را می‌توان یک روش دوستدار محیط زیست دانست، با افزایش دمای زمین و تغییرات اقلیمی گسترده در تمام دنیا افراد در سراسر دنیا نسبت به این حوزه حساس شده‌اند به همین دلیل سعی می‌شود تا از روش‌های دوستدار محیط زیست برای انتقال کالا استفاده کرد. این موضوع برای دولت‌ها نیز اهمیت بسیار زیادی داردو به شرکت‌هایی که از روش‌های دوستدار محیط زیست برای ارسال کالاهای خود استفاده می‌کنند امتیازهای ویژه و خاصی می‌دهد. حمل و نقل ترکیبی به صورت کلی مشکل را حل کرده است و به طور کامل دوستدار محیط زیست شناخته می‌شود و یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این روش همین دوستدار محیط زیست بودن است به همین دلیل توصیه می‌کنیم که از این روش برای حمل و نقل کالای خود استفاده کنید تا بتوانید میزان آسیب‌های وارد شده به محیط زیست را در حین حمل و نقل کالای خود کاهش دهید.

حمل و نقل ترکیبی احتمال میزان تصادفات را کاهش می‌دهد، برای حمل و نقل کالا از وسایل حمل و نقل جاده‌ای استفاده می‌شود احتمال بروز تصادف و حادثه بسیار بیشتر است و ممکن است که در این میان جان انسان‌های بی‌گناه زیادی‌گرفته شود و ضررهای اقتصادی فراوانی نیز به بار بیاید اما می‌توان با استفاده از روش‌های حمل و نقل ترکیبی این مشکلات را تا حد امکان کاهش داد. در زمان استفاده از روش حمل و نقل ترکیبی میزان استفاده شما از جاده بسیار کم است و همین عامل سبب می‌شود تا میزان تصادفات جاده‌ای به حداقل میزان خود برسد و جان انسان‌های زیادی حفظ شود.

روش حمل و نقل ترکیبی کالا  باعث افزایش بهره‌وری می‌شود، بهره‌وری در هنگام حمل و نقل کالا بسیار مهم است و تمامی شرکت‌ها سعی می‌کنند تا با بهترین راه‌ها بیشترین بهره‌وری را در هنگام جابجایی کالاهای خود داشته باشند و بتوانند نتیجه‌های مفید و بهتری را بگیرند. حمل و نقل ترکیبی به دلیل تنوعی که در روش‌های حمل و نقل دارد و استفاده کم از سوخت‌های فسیلی طرفداران بسیار بالایی دارد و می‌تواند به مدیران ناوگان حمل و نقل کمک کند تا بتوانند بهترین نتیجه ممکن را از حمل و نقل کالا بگیرند و هزینه‌های حمل را به حداقل ممکن کاهش دهند

حمل و نقل ترکیبی انعطاف‌پذیری در هنگام حمل و نقل بار را بالاتر می‌برد، حمل و نقل بار ممکن است در زمان‌های متفاوت مختلف باشد و نیاز به استفاده از روش‌های متفاوتی برای حمل و نقل بار وجود داشته باشد. این تغییر روش تنها زمانی ممکن است که از حمل و نقل ترکیبی برای ارسال کالاها استفاده شود چرا که ممکن است از دو یا چند روش جابجایی به صورت پشت سر هم برای ارسال کالا استفاده کرد که بسیار مهم و قابل توجه است.

روش حمل و نقل ترکیبی کالا ایمنی بیشتری را به همراه دارد اگر از حمل و نقل ترکیبی کالا برای ارسال کالای خود استفاده می‌کنید به طور قطع ایمنی بیشتری را تجربه خواهید کرد و می‌توانید اطمینان حاصل کنید که بار و اشخاص درگیر در هنگام جابجایی در سلامت کامل به مقصد مورد نظر می‌رسند. این امر برای تمامی شرکت‌های فعال در حوزه حمل و نقل چه بین المللی و چه داخلی اهمیت زیادی دارد.

 

در حمل و نقل ترکیبی از چه وسایل نقلیه‌ای استفاده می‌‎شود؟

قطارهای باربری

درحمل و نقل ترکیبی کالا به صورت معمول از راه آهن استفاده می‌شود به طور عمده قطارهای باربری برای حمل کالاها مورد استفاده قرار می‌گیرد و بار مورد نظر از طریق آنها به کشور مقصد ارسال می‌شود.

کامیون‌ها و تریلر

کامیون‌ها و تریلر در حوزه حمل و نقل ترکیبی کالاها کاربرد دارند و برای جابجایی جاده‌ای کالا از آنها استفاده می‌شود هرچند که میزان استفاده از آنها در روش حمل و نقل ترکیبی کمتر از سایر روش‌های دیگر است.

هواپیمای باربری

اگر می‌خواهید از حمل و نقل ترکیبی کالا استفاده کنید و ترجیح می‌دهید قسمتی از حمل کالای شما با استفاده از مسیر هوایی انجام شود به طور قطع باید از هواپیماهای باربری برای حمل و نقل کالای خود استفاده کنید.

کشتی‌های باربری و لنج‌ها

برای جابجایی کالا در مسیرهای دریایی باید از کشتی‌های بزرگ باربری یا لنج‌های متوسط استفاده کرد. اینکه قایق یا لنج برای ارسال بار شما مناسب است یا نه باید با توجه به مسیر و نوع بار شما انتخاب شود و هیچ قانون کلی در این حوزه وجود ندارد.

 

انواع روش‌های حمل و نقل ترکیبی چیست؟

روش‌های مختلف حمل و نقل ترکیبی را می‌توان به گونه‌های مختلفی تغییر داد و با توجه به نیاز یکی از آنها را انتخاب کرد در ادامه مهمترین و پرکاربردترین روش‌های حمل و نقل ترکیبی را بررسی خواهیم کرد.

حمل و نقل ترکیبی از طریق جاده – ریل

در این روش بار توسط کامیون و با طی کردن مسافت کوتاهی به راه آهن منتقل می‌شود تا بیشتر مسیر جابجایی توسط قطار انجام شود توجه داشته باشید که در هنگام جابجایی بار از کامیون یا کانتیر خارج نمی‌شود و به همان صورت به قطار وصل می‌شود این امر سبب می‌شود تا میزان آسیب دیدگی بار در طول جابجایی کالا به حداقل برسد که بسیار برای تولید کنندگان و صادرکنندگان کالا اهمیت دارد

حمل و نقل ترکیبی از طریق راه‌آهن – دریا

در این روش حمل و نقل ترکیبی ابتدا بار مورد نظر از قطار به سمت بندر منتقل می‌شود پس از انجام این کار کانتینرهای حاوی بار در داخل کشتی قرار داده می‌شود از این روش معمولاً زمانی استفاده می‌شود که مسافت دریایی بین کشورها کم باشد یا اینکه امکان جابجایی وسیله به روش‌های دیگر وجود نداشته باشد.

 

سخن پایانی 

بصورت کلی حمل و نقل ترکیبی را می‌توان روشی دانست که به کمک آن می‌توانید بار خودتان را با سرعت بیشتری حمل کنید و احتمال آسیب دیدگی بار درحین حمل و نقل را به حداقل ممکن کاهش دهید بنابراین توصیه می‌شود که برای حمل و نقل کالا از روش حمل و نقل ترکیبی استفاده کنید و از این روش غافل نشوید.

حمل و نقل ترکیبی کالا چیست؟

حمل و نقل ترکیبی کالا به معنای استفاده از ترکیبی از روش‌های حمل و نقل مختلف برای انتقال کالاها از یک مبدأ به مقصد است.

حمل و نقل ترکیبی چه مزایایی دارد؟

حمل و نقل ترکیبی کالا مزایایی از جمله کاهش هزینه، بهبود زمان تحویل، انعطاف‌پذیری بیشتر، امنیت بیشتر و حمل و نقل پایدارتر را فراهم می‌کند.

حمل و نقل ترکیبی چطور هزینه‌ها را کاهش می‌دهد؟

با استفاده از ترکیبی از روش‌های حمل و نقل، می‌توان هزینه‌های حمل و نقل را کاهش داد. به عنوان مثال، استفاده از حمل و نقل جاده‌ای در داخل کشور و حمل و نقل دریایی بین کشورها می‌تواند هزینه حمل را کاهش دهد.

حمل و نقل ترکیبی چه مزیت‌هایی در زمان تحویل دارد؟

با استفاده از ترکیبی از روش‌های حمل و نقل، زمان تحویل کالاها بهبود می‌یابد. به عنوان مثال، استفاده از حمل و نقل هوایی برای بخشی از مسیر و حمل و نقل جاده‌ای برای بخش دیگر می‌تواند زمان تحویل را کاهش دهد.

حمل و نقل ترکیبی چطور امنیت بیشتری را فراهم می‌کند؟

با استفاده از حمل و نقل ترکیبی، می‌توانید امنیت بیشتری در انتقال کالاها برقرار کنید. به عنوان مثال، برای بارهای گران بها و حساس از حمل و نقل هوایی استفاده کنید که قابلیت پیگیری و کنترل بیشتری دارد.